بررسی امکان استفاده از روش دیرین ریخت شناسی در ارزیابی و تدقیق روش های پهنه بندی خطر وقوع زمین‌لغزش ها

روش های مختلفی برای تهیه نقشه های پهنه بندی خطر و ریسک وقوع لغزش ها ارایه گردیده است که در دهه اخیر بکارگیری روش های نوین تا حدود زیادی توانسته دقت این مدل ها را افزایش دهد. مرور کارهای انجام شده حکایت از این واقعیت دارد که بدلیل تاثیر مستقیم قضاوت های کارشناسی و عدم استفاده از اطلاعات دقیق در نقشه های کوچک مقیاس، به طور معمول تطابق نقشه ها با وقایع اتفاق افتاده در سطح مطلوب نیست. از سویی دیگر تهیه نقشه های بزرگ مقیاس که تاحدودی دارای دقت قابل قبول تر هستند، مستلزم استفاده از اطلاعات دقیق تر نظیر داده های ژیوتکنیکی بوده که به طور معمول یا در دسترس نبوده و یا تهیه آن ها به رو ش های رایج از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد.در این مطالعه برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش ها، روش دیرین ریخت شناسی که بر اساس شبیه سازی ریخت شناسی قدیمی و شناخت منشا رسوبات، بوده پیشنهاد گردیده است. در این روش پس از بازسازی ریخت شناسی اولیه منطقه، منشا رسوبات بر جای گذاشته شده امروزی شناسایی و بر اساس درصد مشارکت سازندها در شکل گیری این رسوبات، خواص ژیوتکنیکی آن ها ارزیابی می گردد. با استفاده از نتایج این ارزیابی، روش دیرین ریخت شناسی بخوبی قادر خواهد بود تا با هزینه کم و زمانی مناسب، نقشه پهنه بندی بزرگ مقیاس را در اختیار کاربران قرار دهد. گر چه این روش هم یک روش مبتنی بر قضاوت کارشناسی بوده ولی به دلیل استفاده از اصولی ساده و قابل درک برای کارشناسان زمین شناسی مهندسی، براحتی برای هر رده کارشناسی قابل استفاده می باشد. جهت ارزیابی این روش یک منطقه مستعد لغزش در منطقه هراز در شمال تهران انتخاب گردیده و ابتدا با روش آنبالاگان که در آن عامل های زمین‌شناسی مورد توجه ویژه است، پهنه‌بندی گردید. سپس با استفاده از روش دیرین ریخت شناسی نحوه وزن‌دهی این مدل اصلاح و توسط آن، منطقه مورد مطالعه دوباره پهنه بندی گردیده و با نتایج مدل آنبالاگان و نقشه واقعیت زمینی مقایسه شد. نتایج حاصل حکایت از ارتقا چشم گیر قابلیت اعتماد به مدل اصلاح شده با روش دیرین ریخت شناسی دارد.