بررسی های زیست مهندسی در تثبیت سواحل رودخانه ها وشیب ها

زنجانرود یکی از سر شاخه های عمده قزل اوزن می باشد. عمده اراضی قابل کشت در حاشیه رودخانه واقع است و عمق رسوبات آن در بعضی از مناطق به حدود 30 متر می رسد. در واقع شرایط سیلابی این رودخانه، پاشنه سواحل آن را شسته و لغزش و واژگونی سواحل سبب پیچانرودی شدن رودخانه و نابودی واحد های زراعی می شود. یکی از روش هایی که امروزه بدلیل مسایل زیست محیطی و اقتصادی در مهندسی رودخانه مورد توجه قرار گرفته است روش های زیست مهندسی حفاظت سواحل می باشد. این روش ها بر مبنای استفاده از اثرافزایش مقاومت خاک توسط ریشه های گیاهی، در پایدار سازی سواحل می باشد از اینرو مطالعات مربوطه بر روی مقاومت مکانیکی و ژیومتری ریشه گونه های گیاهی بومی این بازه که جز نواحی سرد است و می تواند مقاومت خاک را افزایش دهد متمرکز شده است. در راستای اجرای این طرح پژوهشی ، ابتدا یک سری بازدیدهای صحرایی از سطح منطقه جهت شناسایی پوشش گیاهی بومی منطقه صورت پذیرفت و مدل های محاسباتی خاک های مسلح مورد بررسی قرار گرفت. میزان مقاومت کششی ریشه های درختان در شرایط آزمایشگاهی، وضعیت پراکنش آنها (ژیومتری) و همچنین دامنه موثر گسترش ریشه ها تعیین و مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعدی با استفاده از آزمایش برش خاک در محل با ریشه و بدون ریشه، میزان اثر گیاهان بر روی مقاومت برشی خاک محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که درختان گز، پده، نارون و بید سبب افزایش مقاومت برشی خاک به میزان 30 تا 50 درصد گردید.