تغییرات زمانی فرسایش بین‌شیاری تحت تاثیر شدت‌ باران در خاک‌های منطقه نیمه‌خشک

فرسایش بین‌شیاری طی مدت بارندگی به دلیل تغییر شرایط خاک می‌تواند تغییر کند. این پژوهش به منظور بررسی تغییرات زمانی فرسایش بین‌شیاری در خاک‌ها تحت شدت‌های مختلف باران انجام گرفت. برای این منظور آزمایش در سه خاک با بافت مختلف در سه شدت بارندگی تحت شیب 10 درصد در سه تکرار در مجموع با 27 واحد آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فرسایش بین‌شیاری در فاصله زمانی یک دقیقه از آغاز رواناب در هر یک از واحدهای آزمایشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت‌های اساسی از نظر آستانه زمانی وقوع رواناب سطحی و فرسایش بین‌شیاری و نیز شدت وقوع آن‌ها بین شدت‌های مختلف باران وجود دارد (001/ 0>p). رابطه معنی‌دار بین مقدار فرسایش بین‌شیاری و شدت باران به دست آمد (96/ 0=r2 و 01/ 0>p). فرسایش بین‌شیاری طی مدت بارندگی همسو با افزایش تولید رواناب سطحی افزایش یافت اما در زمان‌های پایانی (حدود 45 دقیقه)، روند وقوع فرسایش بین‌شیاری همسو با تولید رواناب سطحی نبود. به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که وابستگی زمانی فرسایش بین‌شیاری به تولید رواناب سطحی در اوایل بارندگی تحت تاثیر مقدار تولید رواناب و در زمان‌های پایانی تحت تاثیر شرایط خاک از نظر موجودیت ذرات فرسایش‌پذیر است.

Temporal Variation of Interrill Erosion under Different Rainfall Intensities in SemiaridSoils

Interrill erosion can change during rainfall due to change of soil conditions. This research was carried out to investigate the temporal variation of interrill erosion in different soils under different rainfall intensities. For this purpose, laboratory experiments were carried out in three soil textures consists under three simulated rainfalls under slope of 10 percent in three replications. In total, twenty seven experiments were stetted up according to completely randomized design in in soil erosion lab. The interrill erosion was measured using measurement of soil loss mass at 1 min intervals from beginning of surface runoff production. The resultsshowed that there are significant differences between the rainfall intensities in the time threshold of surface runoff and interrill erosion and their rate (P< 0.001). Significant relationship was found between interrill erosion and rainfall intensity (R2= 0.93, P<0.01). Interrill erosion increased during rainfall with the same trend with surface runoff production from beginning runoff, but after reaching to the maximum value (at 45th minute. As a consequence this study revealed that temporal trend of interrill erosion in most times of rainfall from beginning runoff can controlled by surface runoff rate and in final times it value is limited by the existence of erodible particles.