تغییرات زمانی اثرات آتش سوزی بر غلظت مواد مغذی محلول و میزان رواناب در حوزه آبخیز دریاچه زریبار

آتش سوزی باعث اثرات مخربی بر خاک، آب و اجزای اکوسیستم دریاچه ها می شود. هدف این پژوهش بررسی اثرات آتش سوزی بر میزان رواناب و غلظت مواد مغذی محلول حوزه آبخیز دریاچه زریبار بین سال های 1393 و 1396 و شرایط بازگشت مناطق سوخته به حالت طبیعی در کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت است. نتایج نشان داد که در سال چهارم پس از آتش سوزی میزان رواناب و غلظت های کلسیم و آمونیوم محلول در مناطق سوخته نسبت به مناطق طبیعی به ترتیب 47، 9/ 5 و 8/ 22 درصد افزایش معنی دار دارد که بیان‌گر عدم بازگشت شرایط به حالت طبیعی است. غلظت های فسفر کل و نیترات محلول در سال سوم پس از آتش‌سوزی به ترتیب افزایش های غیرمعنی دار 3/ 6 و 9/ 4 درصدی را نشان داد که بیان گر بازگشت شرایط به حالت طبیعی است. غلظت پتاسیم و نیتروژن کل محلول در سال چهارم پس از آتش‌سوزی در مناطق سوخته نسبت به مناطق طبیعی به ترتیب 5/ 1 و 14/ 1 درصد افزایش غیرمعنی دار یافته که نشان از بازگشت شرایط به حالت طبیعی در سال چهارم پس از آتش‌سوزی است. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که حتی در بلندمدت، برخی از اثرات مخرب آتش سوزی بر کمیت و کیفیت آب حوزه آبخیز دریاچه زریبار باقی خواهد ماند.

Temporal Variations of Fire Effects on Dissolved Nutrient Concentrations and Runoff amount in Zrebar Lake Watershed

Fire causes destructive effects on soil, water and components of wetland ecosystems. The aim of this study was to investigate the effects of fire on runoff amount and nutrient concentration of Zrebar Lake watershed between 2014 and 2017 and the return of burned areas to their natural conditions in the short, medium and long term. The results showed that in the fourth year after the fire, the amount of runoff and concentrations of dissolved calcium and ammonium in the burned areas compared to normal increased by 47, 5.9 and 23.5 percent, respectively, indicating that the conditions has not return to normal. Concentrations of dissolved total phosphorus and nitrate in the third year after the fire showed insignificant increases of 6.3 and 4.2 percent, respectively, indicating a return to normal conditions. The concentration of dissolved potassium and total nitrogen in the fourth year after the fire in the burned areas compared to the natural areas increased by 1.5 and 1.4 percent, respectively, which indicates a return to normal in the fourth year after the fire. In general, it can be concluded that even in the long term, some of the destructive effects of the fire on water quantity and quality of the Zrebar Lake watershed will remain.