تحلیل شبکه بهره‌برداران محلی روستای گزیر در راستای مدیریت مشارکتی منابع آب

مدیریت مشارکتی منابع آب یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریتی در منابع آب است؛ که دستیابی به آن نیاز به تقویت سرمایه اجتماعی است؛ از سویی نقش بهره‌برداران محلی منابع آب در افزایش میزان این سرمایه غیرقابل‌انکار است. رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی ازجمله راهکارهایی است که با بررسی الگوی روابط بین بهره‌برداران محلی نقش مهمی در برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و اجرای موفق مدیریت مشارکتی منابع آب دارد. در این تحقیق به بررسی روابط اجتماعی بین 143 کشاورز روستای گزیر از توابع شهرستان بندرلنگه که از سازه‌های بومی جهت آبیاری نخلستان‌ها استفاده می‌کنند با استفاده از رویکرد تحلیل شبکه و سنجش شاخص‌های سطح کلان شبکه (تراکم، دوسویگی پیوندها و میانگین فاصله ژئودزیک) پرداخته‌شده است؛ که داده‌های این پژوهش نیز در فصل پاییز و زمستان سال 1396 جمع‌آوری گردید. نتایج بیانگر سرمایه اجتماعی غنی است که میزان مطلوب این سرمایه ناشی از کاربردی بودن و اهمیت سازه های مشترک بومی، به‌ویژه سازه آب‌انبار جهت مدیریت منابع آب از طریق پیوندهای قوی مشورت (زمان بارندگی) و مشارکت در امور مربوط به این سازه‌ها است؛ بنابراین حفظ سازه‌های بومی مشترک منابع آب، سبب تقویت سرمایه اجتماعی و درنتیجه افزایش تاب‌آوری جامعه در برابر تنش‌ها در راستای مدیریت مشارکتی منابع آب می‌گردد.

Network Analysis of Local Stakeholders in the village of Gezir for Water Resources Co-management

Comanagement of water resources is one of the most important managerial approaches in water resources; its achievement requires the strengthening of social capital; also, the role of water resources Local Stakeholders in increasing the amount of this capital is undeniable. The social network analysis approach is one of the strategies that will examine the pattern of relationships between Local Stakeholders in planning, policy making and successful implementation of participatory water resources comanagement. In this research, the social relationships between 143 farmers of Gezir village, BandarLengeh province, which are used by indigenous structures for irrigation of the palm groves, have been investigated using the network analysis and network level measurements (density, Reciprocity and average geodesic distance); The data of this study were collected in the fall and winter of 1396. The results represent the favorable social capital that the optimal amount of this capital derives from the applicability and importance of the indigenous community structures, in particular the cistern structure, for managing water resources through strong links of Consultation (rainfall time) and Collaboration in the affairs related to these structures. Therefore preserving the collective indigenous structures water resources will strengthen social capital and increase Resilience to tensions for water resources comanagement.