تحلیل عوامل موثر بر مشارکت روستائیان در فعالیت های آبخیزداری(مطالعه موردی: حوزه آبخیز چشمه زینل شهرستان بروجن)

شهرستان بروجن با مساحتی بالغ بر 2755 کیلومتر مربع(16 درصد مساحت استان چهارمحال و بختیاری) در فاصله 65 کیلومتری از مرکز استان(شهرکرد) واقع شده است. در سال 1395، این شهرستان 122483 نفر جمعیت را در قالب 36238 خانوار در خود جای داده بود. در سال های اخیر، برای مهار و حفظ آبهای سطحی و استفاده بهینه از آنها، عملیات مختلف آبخیزداری در سطح استان اجرا شده و یا برای اجرای آنها برنامه ریزی شده است. این تحقیق با هدف تحلیل عوامل موثر بر میزان مشارکت آبخیزنشینان در عملیات آبخیزداری در حوزه آبخیز چشمه زینل شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات در این مطالعه، پرسشنامه می باشد و اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی و به کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین متغیر سن(0/136=r) و میزان تجربه افراد مورد مطالعه در کشاورزی(0/032=r) با میزان مشارکت آنها در فعالیت های آبخیزداری در حوزه، رابطه منفی و غیر معنی داری وجود دارد. همچنین بین متغیرهای میزان انسجام اجتماعی(0/43=r)، پایگاه اجتماعی اقتصادی(0/57=r)، عضویت در نهادهای عمومی روستا(0/36=r) و استفاده از منابع اطلاعاتی(0/37=r) در حوزه مورد بررسی با میزان مشارکت پاسخگویان در فعالیت های آبخیزداری رابطه ای مثبت و معنی دار در سطح یک درصد وجود دارد. نتایج برآورد رگرسیون چندگانه به روش گام به گام بیانگر آن است که متغیر میزان آگاهی از اهداف و خصوصیات طرح های آبخیزداری دارای بیشترین نقش(0/53) در میزان مشارکت افراد مورد مطالعه در فعالیت های آبخیزداری است.

Analyzing effective factors on rural participation in watershed management activities (Case study: Cheshmeh Zainal Broujen)

Broujen township is located at an area of ​​2755 square kilometers(16 percent of the area of ​​Chaharmahal and Bakhtiari province) 65 kilometers from the province center(Shahrekord). In 2016, this township had 122483 inhabitants in the form of 36,238 households. In recent years, various watershed management activities have been implemented at the provincial level or planned for implementation in order to control and maintain surface water and optimize their use. This research was conducted with the aim of analyzing the factors affecting the participation of rurals in watershed management in Cheshmeh Zainal watershed of Broujen township in Chaharmahal and Bakhtiari province. The data collection tool was a questionnaire and the collected data were analyzed using descriptive statistics and inferential statistics and analyzed by SPSS software. The results show that there is a negative and nonsignificant relationship between age (r = 0.136) and the experience of people in agriculture(r = 0.032) with their participation in watershed activities. Also, there was a positive and significant relationship between social versatility(r = 0.43), socioeconomic status(r = 0.57), membership in rural public institutions(r = 0.36) and use of information resources(r = 0.37) with respondents' participation in watershed activities at one percent. The results of multi regression analysis in stepwise method indicate that the level of awareness of the goals and characteristics of watershed projects has the highest role(0.53) in the participation rate of the respondents in the watershed management activities.