پیش‌بینی رواناب سطحی حوزه آبخیز مهرگرد سمیرم با استفاده از مدل آریما

با شناخت تغییرات زمانی و مکانی منابع آب در یک منطقه می توان به مدیریت و برنامه ریزی بهتر منابع و مصارف آب دست یافت. مدل سازی سری های زمانی در صورت کاربرد صحیح به نتایج قابل قبولی در این زمینه منجر خواهد شد. به این منظور سری زمانی ماهانه رواناب برای مدت 28 سال در ایستگاه های آب سنجی منطقه مهرگرد تهیه و با استفاده از روش منکندال وجود روند در آنها بررسی گردید. پس از آن با استفاده از روش یک متغییره باکسجنکینز الگوهای مختلف آریما بر داده ها برازش و مناسب ترین الگو برای پیش بینی سال های آتی انتخاب شد. نتایج نشان داد که رواناب سطحی در تمام ماه ها و فصول روند کاهشی داشته است. نقش افزایش مصارف آب در روند کاهش منابع آب منطقه بررسی و مشاهده شد که مصارف آب در منطقه از سال 1385 به وضوح افزایش قابل توجهی داشته است. میزان توسعه مصارف در این حوضه حدود 46 میلیون متر مکعب در سال برآورد شده است. پیش بینی رواناب تا سال 1402 با استفاده از مدل آریما (1، 1، 0)*(0، 1، 0) بعنوان مناسب ترین مدل انجام و مشخص گردید در صورت ادامه روند فعلی برداشت ها منابع آب سطحی در سالهای آتی با کاهش قابل توجهی مواجه خواهد بود.

Prediction of the Surface Run off in Semirom Mehregerd Watershed Using ARIMA Model

By understanding the temporal and spatial variations of water resources in a region, the better management and planning of water resources and water consumptions can be done. Time series modeling, if used correctly, will lead to acceptable results in this regard. For this purpose, the monthly runoff time series for 28 years was prepared at the hydrometric stations of Mehregerd region and the presence of trend was studied using the MannKendall method. Then, different patterns of ARIMA were fitted to the data using the univariate BoxJenkins method, and the most suitable pattern for predicting the future years was chosen. The results indicated that runoff had a decreasing trend in all months and seasons. The role of increased water consumption in the process of decreased water resources of the area was investigated and it was observed that the water consumption in the region has significantly increased since 2006. The consumption level in this basin is estimated about 46 Mm3/year. The forecast of runoff by 2023 using ARIMA (0, 1, 0) * (0, 1, 1) was performed as the most suitable model and it was found that the surface water resources in the upcoming years would experience a significant decrease if the current trend of exploitation is continued.