تاثیرنوع رسوبات بر حفره رسوب شویی ایجاد شده در رسوب شویی تحت فشار

انباشت رسوبات در مخازن سدها همواره یکی از مشکلاتی بوده که گریبانگیر سدهای مخزنی است. بر این اساس از جمله روش های مقابله با این معضل می توان به روش رسوب شویی تحت فشار اشاره نمود. در این روش در طول مدت انجام رسوبشویی، عموماً تخلیه کننده های تحتانی سد برای مدت زمان معینی باز شده و سطح آب مخزن تقریبا ثابت نگه داشته می شود. زمانیکه آب از میان تخلیه کننده های تحتانی خارج میگردد پس از گذشت مدت زمانی از انجام رسوبشویی، حفره یا چاله ای از آبشستگی به شکل مخروط یا یک قیف در جلوی دریچه تحتانی بوجود خواهد آمد که ابعاد این مخروط به پارامتر های مختلفی همچون دبی جریان خروجی، عمق آب داخل مخزن و نوع رسوبات تجمع یافته در درون مخزن بستگی دارد. در این پژوهش برای بررسی اثر رسوبات چسبنده و غیر چسبنده برتشکیل مخروط رسوب شویی، از یک مدل فیزیکی با ابعاد مشخص استفاده گردید. نتایج نشان داد که در رسوبات غیرچسبنده، الگوی فرسایش پس رونده بوده و زمانی که آزمایشات با حداقل ارتفاع آب(40سانتیمتر) و حداکثر دبی (8 لیتر درثانیه) انجام می پذیرد، مخروط رسوبشویی حدوداً پس از 119 دقیقه به تعادل میرسید. در خصوص رسوبات چسبنده نیز با استفاده از تجزیه و تحلیل نتایج آماری بدست آمده، رابطه پیش بینی غلظت متوسط رسوبات خروجی ازتخلیه کننده تحتانی را میتوان بصورت زیر ارائه نمود:

Effect the kind of sediments on Scour Cone in Pressure Flushing

The accumulation of sediments in reservoirs of dams has always been one of the problems of reservoir dams. Accordingly, one of the approaches to address this problem can be referred to as the method of pressure flushing. In this method, during the course of flushing, generally the bottom drainage outlets of the dam are opened for a certain period of time and the reservoir water level is kept almost constant. When water discharges through the bottom outlets, and after performing flushing, a hollow or a hole in the form of a funnel or a cone will appear at the front of the outlet gate, that the size of this scour funnel depends on various parameters such as: discharge, depth of water inside the reservoir and the types of sediment deposited inside the reservoir. In this research, a physical model with specific dimensions was used to investigate the effect of cohesive and noncohesive sediments on the form of flushing funnel. The result of this research shows that in noncohesive sediment the erosion pattern was retrogressive, and while experiments are done with minimum water depth (40 cm) and maximum discharge (8 lit/s), the flushing funnel will be balance after 911 minutes. In the case of cohesive sediments, the results from statistical analysis, show that the relationship predicted for average sediment density of the bottom outlet ( = )can be presented as follows: