ارزیابی ارگونومیک پدال کلاچ در چند مدل از خودروهای رایج درخطوط تاکسیرانی شهر تهران

زمینه و هدف: پدال کلاچ یکی از مهم ترین سیستم های کنترلی خودرو می باشد و بعنوان یک کنترلگر پایی به علت موقعیت قرارگیری و نوع مکانسیم عملکرد، در صورت طراحی نامناسب منجر به کاهش راحتی و ایجاد خستگی راننده و همچنین کاهش ایمنی خودرو می شود. در پژوهش حاضر، راحتی پدال کلاچ از دیدگاه ارگونومی در چند نوع خودروی رایج در خطوط تاکسیرانی شهر تهران بررسی شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی و کاربردی ، 120 نفر از رانندگان خطوط تاکسیرانی شهر تهران به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی برای مطالعه انتخاب شدند و به منظور بررسی میزان خستگی و درجه ناراحتی ناشی از کلاچ گیری از دو روش عینی (نیروی فشار و رهایش، فرکانس و طول مدت کلاچ گیری) و روش ذهنی (پرسشنامه تخصصی) استفاده گردید. در روش عینی، نیروی فشار و رهایش با استفاده از دستگاه نیروسنج فشاری پیزوالکتریک و طول و مدت کلاچ گیری با کمک یک میکروسوئیچ به نام دیتالاگر ثبت گردید.یافته ها: طبق نتایج، در تمامی بخش های بدنی درگیر در کلاچ گیری بعد از شیفت کاری تفاوت معنی داری در ناراحتی درک شده وجود دارد. ضمنا بیشترین ناراحتی به ترتیب در کمر (97.3) و زانو (86.3) و کمترین میزان ناراحتی در عضله روی ران (45.1) و جلوی ساق (98.1) گزارش شده است. همچنین بیشترین ناراحتی بیان شده مربوط به رانندگان خودروی پیکان و روآ می باشد. درخصوص نیرو و فرکانس کلاچ گیری مشاهده گردید که بیشترین میزان مربوط به خودروی پیکان است.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده طولانی مدت از پدال کلاچ در همه خودروهای مورد آزمایش موجب ناراحتی معنی داری بعد از شیفت کاری می گردد. بنابر این پیشنهاد می شود که خودروهای خطوط تاکسیرانی در دراز مدت با نوع دنده اتوماتیک تعویض گردد و در کوتاه مدت خودروی پیکان و روآ که دارای بیشترین میزان ناراحتی می باشد با مدل های دیگر تعویض گردد.

Ergonomic assessment of clutch pedal in some commonmodels of vehiclesin taxi routes in Tehran

Background and aims: Clutch pedal is one of the most important control systems of automobile. As a foot controller due to the location and mechanisms of action, in case of improper design pedal clutch can reduce driver fatigue, as well as the comfort and safety of the vehicle. In the present research, clutch comfort of some common models of vehicles in taxi routes in Tehran were investigated from the viewpoint of ergonomics.Methods: In this crosssectional and practical study, 120 drivers of taxi routes in Tehran were selected by stratified random sampling. Both objective (pressurerelease force, frequency and duration of clutching) and subjective (specialized questionnaires) were used in order to assess fatigue and clutch comfort. Regarding objective assessments, the pressurerelease force was measured using piezoelectric pressure dynamometer, and frequency and duration of clutching was estimated by means of a microswitch named Data Logger. Results: Significant differences were observed in percieved discomfort in all bady parts involved in clutching, after the working shift. The highest discomfort belonged to back (3.97) and Knee (3.86) while the lowest value wer for upper thigh (1.45) and upper leg (1.98). Furthermore, drivers of Peykan and Roa automobiles reported the highest discomfort. Regarding the force and frequency of clutching, the hghest value was belonged to Peykan.Conclusion: According the the results, longterm use of the clutch pedal in all studied models of automobiles causes significant discomfort after the working shift. It is suggested that automobiles in Tehran taxi routes replace with the automatic gear ones and the Paykan and Roa, which showed the reatest discomfort) with other models.