تاثیر میدان‌های مغناطیسی با فرکانس بی‌نهایت پایین بر سطح هورمون‌های تیروئیدی موثر در خستگی

زمینه و هدف: افراد زیادی در سراسر جهان با میدان های میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین (elf) مواجهه دارند و تعداد کثیری نیز در حرفه جوشکاری در کارگاه های کوچک، صنایع بزرگ و کارگاه های ساختمان سازی مشغول به کار هستند، با این حال مطالعات محدودی در مورد ارزیابی میدان های مغناطیسی elf ناشی از حرفه جوشکاری و عوارض آن بر روی بدن انسان انجام گرفته است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین ناشی از جوشکاری بر روی سطح هورمون های تیروئیدی t3(تری یدوتیرونین) ، t4(تیروکسین) و tsh (هورمون محرک تیروئید) انجام گرفت که موثر بر عملکرد زیستی بدن و مرتبط با بروز علائم خستگی هستند. روش بررسی: این مطالعه مقطعی در یک شرکت قالب سازی بر روی 35 نفر جوشکار قوس الکتریکی به عنوان گروه مواجهه و 35 نفر افراد غیر جوشکار به عنوان شاهد انجام گرفت. میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت کم در ناحیه دست، گردن، تنه و سر جوشکاران و همچنین در فواصل 0.5 ، 1 و 2 متری از دستگاه جوشکاری طبق راهنمای مرکز تحقیقات ملی بهداشت و ایمنی کار آمریکا (niosh) با استفاده از elf سنج کالیبره شده اندازه گیری گردید. خون گیری به منظور تعیین سطح هورمون های تیروئیدی برای هر دو گروه هم زمان قبل از شروع به کار در بازه زمانی 8 تا 10 صبح صورت گرفت. سطح هورمون های t3 ، t4 و tsh در هر دو گروه توسط تست ایمونوسیورسنت مرتبط با آنزیم (elisa) مورد بررسی قرار گرفت. جهت ارزیابی تاثیر میدان مغناطیس elf بر میزان خستگی جوشکاران، از مقیاس خستگی هفت نقطه ای samn perelli استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss v20 و آزمون های آماری t-test، chi-squared و anova ، ضریب همبستگی انجام گردید.یافته ها: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که در مورد همه متغیرهای دموگرافیک مورد مطالعه اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه وجود ندارد (p>0/05). بیشترین شدت میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین در جوشکاری در ناحیه دست (80.83±2683.66 میلی گوس) و کمترین مقدار آن در فاصله 2 متری دستگاه جوشکاری (20.95 ±112.98 میلی گوس) بدست آمد. میانگین مواجهه با elf در گروه مواجهه یافته در تمام نواحی اندازه گیری شده اختلاف معناداری با میانگین مواجهه با گروه شاهد داشت (p<0/0001). سطح هورمون های تیروئیدی جوشکاران کمتر از گروه شاهد و اختلاف میانگین هورمون های t4 و tsh بین دو گروه از لحاظ آماری معنادار بود (p<0/05). شیوع اختلالات هورمون های مورد بررسی در مقایسه با دامنه طبیعی آن ها و همچنین میزان خستگی در گروه مواجهه بیشتر از گروه شاهد بود. بین میزان مواجهه با میدان مغناطیسی elf و سطح هورمون های تیروئید رابطه مثبت ضعیفی وجود داشت (r<0/12; p˃0.05) . همچنین نمره خستگی با کاهش سطح هورمون های t3 و t4 افزایش یافت (p<0/05) . بین سطح مواجهه با میدان مغناطیسی elf و نمره خستگی نیز ارتباطی مستقیم و از نظر آماری معنی دار حاصل شد (r= 0.54; p<0/05).نتیجه گیری: مواجهه با میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین ممکن است تغییرات سطح هورمون های تیروئیدی مانند t4 و tsh و افزایش خستگی افراد در معرض را بدنبال داشته باشد. با این حال برای نتیجه گیری قطعی تر لازم است مطالعه ای جامع تر با در نظر گرفتن فاکتورهای تاثیر گذار بیشتر انجام پذیرد.

Effect of occupational exposure to extremely low frequency electromagnetic fields on level of thyroid hormones effective on fatigue

Background: The aim of this study was to assess exposure to extremely low frequency electromagnetic fields (ELFEMFs) and its effects on secretion of thyroid hormones associated with symptoms of fatigue on electric arc welding workers.Methods: This study was carried out on two groups including 35 welders (as exposed) and 35 nonwelders (as control). Extremely low frequency electromagnetic fields were measured according to guideline compiled by the National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) using a calibrated ELF meter. The level of Triiodothyronine hormone (T3), thyroxine hormone (T4) and thyroid stimulating hormone (TSH) secretion were studied on both exposed and unexposed groups through the enzymelinked immunosorbent assay (ELISA). SamnPerelli fatigue scale questionnaire was completed by two groups. Analysis was performed using SPSS V 20 software and analytical statistics including ttest, chisquared test, Analysis of variance (ANOVA) and the Pearson correlation coefficient. Results: The thyroid hormones had lower level in the exposed group than the nonwelders. Mean difference of T4 and TSH hormones between the two groups was statistically significant (p <0.05). The prevalence of the hormone disruption compared with their normal range and the levels of fatigue in welders group were higher than those in nonwelders. There was a significant weak positive correlation between exposure level to ELF magnetic field and thyroid hormones level (r < 0.12; p> 0.05) and also, fatigue score increased with decreasing T3 and T4 levels (p <0.05). A statistically significant direct relationship between level exposure to ELF ndash;EMFs and fatigue score was found (r = 0.54; p <0.05).Conclusion: Exposure to ELFEMFs may disrupt the thyroid hormone secretion such as T4 and TSH levels and may increase the fatigue level. This study is only a starting point for such researches, many issues need to be addressed for drawing the definite conclusions.