مروری نظام مند بر پرسشنامه‌های موجود برای سنجش عوامل استرس‌زای‌ مرتبط با کار

زمینه و هدف: پرسشنامه های خود گزارشی استاندارد، با توجه به ارزان بودن و سهولت تلخیص و تحلیل نتایج آن ها جزء مهم ترین و پرکاربردترین رویکرد ها در شناسایی و سنجش عوامل استرس زای مرتبط با کار به شمار می روند. مطالعه حاضر با هدف انجام مروری بر پرسشنامه های موجود در زمینه عوامل استرس زای مرتبط با کار انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه مروی نظام مند، کلیه پرسشنامه های موجود در زمینه عوامل استرس زای شغلی در یک محدوده زمانی از سال 1975 تا 2016 از طریق جستجو در چندین پایگاه نمایه سازی و استنادی معتبر جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: در مجموع با توجه به معیارهای انتخاب در نظرگرفته شده، 23 پرسشنامه شرایط ورود به مرحله نهایی مطالعه را پیدا کردند. همه ی این پرسشنامه ها در کشورهای صنعتی و توسعه یافته طراحی و توسعه یافته بودند. با این حال، طبق مرور پیشینه ما، فقط ویژگی های روان سنجی ترجمه های فارسی پرسشنامه ی محتوای شغل (jcq)، پرسشنامه ی عدم توازن تلاشپاداش (eri)، پرسشنامه ی روانی اجتماعی کپنهاگن (copsoq)، ابزار نشانگر استانداردهای مدیریت اجرایی بهداشت و ایمنی (hse-ms)، پرسشنامه ی عمومی نوردیک برای عوامل روانی اجتماعی در محیط کار (qpsnordic) و پرسشنامه ی استرس شغلی عمومی نایوش (gjsqniosh) مورد مطالعه قرار گرفته بودند.نتیجه گیری: با توجه به تعدد پرسشنامه های موجود و خردمقیاس های آن ها، پیشنهاد می شود محققان و سازمان های مختلف در ایران، ابتدا با استفاده از مطالعه های کیفی، عوامل استرس زای مرتبط با مشاغل خاص خود را شناسایی کنند و سپس با طراحی پرسشنامه های استاندارد خاص خود یا با استفاده از خرد مقیاس های پرسشنامه های موجود که پوشش دهنده ی مسائل خاص آن ها است، اقدام به سنجش عوامل استرس زای شغلی در محیط کاری خود نمایند.