مقایسه دو روش طیف‌سنجی مادون‌قرمز تبدیل فوریه (ft-ir) و ماوراءبنفش (uv) در اندازه‌گیری روغن‌های معدنی

زمینه و هدف: روغن های معدنی از مشتقات نفت هستند که در فرایندهای فلزکاری مورد استفاده قرار می گیرند. در سالهای اخیر توجّه به کیفیت تصفیه روغن های معدنی منجر به تغییراتی در حدود مجاز مواجهه آن شده است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه دو روش طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه و ماوراءبنفش در تعیین مقدار روغن های معدنی طراحی شده است.روش بررسی: روغن های معدنی در دو شکل نو و استفاده شده از فرایند فلزکاری تهیّه شد. پس از تعیین دانسیته، دو نوع روغن در غلظت های یکسان(دامنه غلظتی µg/sample10-2250) بر روی فیلترهای استرسلولزی اسپایک شد . تتراکلریدکربن و پنتان سرد به ترتیب به عنوان حلال استخراج کننده برای ft-ir و uv استفاده شدند. پارامترهای اعتباربخشی شامل دقت، صحت، حد تشخیص و حد تعیین کمی در هر دو روش بررسی شد.یافته ها: دامنه غلظتی قابل تشخیص در دو روش ft-ir و uv به یکدیگر نزدیک بودند. ضریب تغییرات درون روز و برون روز برای روغن نو در روش های ft-ir وuv به ترتیب برابر 5.04، 3.57 و 6.16 و 6.01 و برای روغن های استفاده شده به ترتیب 5.12 و 5.21 و 6.36 و 6.13 درصد به دست آمد. درصد بازیافت دو روش تفاوت معنی داری نداشت(0.461=p). حد تشخیص روغن های معدنی نو و استفاده شده در روشft-ir و uv به ترتیب برابر با 2.61، 2.22 و7.83، 7.74 و حد تعیین کمی به ترتیب 8.2، 7.3 و 25.84 و 25.55 µg/sample به دست آمد.نتیجه گیری: روش ft-ir در مقایسه با روش uv از دقت بالاتری در تشخیص روغن های معدنی برخوردار می باشد. نتایج آزمون های اعتباربخشی نشان داد که هر دو شیوه می توانند همانند روش های niosh برای اندازه گیری روغن های معدنی استفاده شوند.