بررسی کاربرد پذیری شاخص حرارتی ناراحتی اصلاح شده(mdi) در مشاغل روباز: مطالعه موردی معادن روباز استان تهران

زمینه و هدف: با توجه به توسعه شاخص های گرمایی متعدد و محدودیت های مربوط به هر یک، در این مطالعه کاربردپذیری و اعتبارسنجی شاخص حرارتی ناراحتی اصلاح شده (modified discomfort index) در محیط های شغلی روباز مد نظر بوده است.روش بررسی: این مطالعه بصورت مقطعی در تابستان 1395 در 12 معدن مصالح ساختمانی استان تهران و بر روی 175 کارگر مرد انجام گرفت. پارامترهای محیطی بهمراه پارامترهای فیزیولوژیکی (دمای دهانی، دمای پرده صماخ و دمای پوست) در 3 مقطع زمانی بطور همزمان اندازه گیری و همچنین شاخص modified discomfort index به همراه 3 شاخص مستقیم حرارتی دیگر شامل wet-bulb globe temperature، oxford index وwet-bulb dry temperature مورد محاسبه قرار گرفتند. برای بررسی کاربردپذیری و اعتبار سنجی شاخص ناراحتی اصلاح شده، میزان همبستگی این شاخص با شاخص استاندارد wbgt و دو شاخص اشاره شده دیگر در ساعات مختلف روز به همراه پاسخ های فیزیولوژیک از طریق ضریب همبستگی پیرسون تعیین شد.یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص mdi بیشترین ضریب همبستگی را با پارامترهای محیطی دمای خشک (r=0/918, - p<0.001) و رطوبت نسبی(r=0/43, p<0.001) نشان داده است. همچنین همبستگی این شاخص با دمای تر و دمای گویسان هم بسیار بالا بدست آمد (r=0/88, p<0.001). در بین شاخص های حرارتی استفاده شده در این مطالعه، شاخص mdi با سه شاخص دیگر بالاترین ضرایب همبستگی را نشان داد. از سویی دیگر بالاترین ضریب همبستگی با دمای دهانی مربوط به این شاخص بوده (r=0/508, p<0.001) و بالاترین ضریب همبستگی با دمای پرده صماخ و دمای پوست را پس از شاخص wbgt بخود اختصاص داد. در کلیه موارد ضریب همبستگی بسیار بالایی بین شاخص ناراحتی اصلاح شده با شاخص های دیگر در ساعات مختلف روز حاصل شده است.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شاخص mdi می تواند در عین ساده بودن، عدم نیاز به وسایل پیچیده اندازه گیری، داشتن ضریب همبستگی بالا با پارامترهای فیزیولوژیک، هزینه پایین و همچنین تفسیر آسان و ساده جایگزین مناسبی برای شاخص wbgt در گستره دمایی و رطوبتی مورد مطالعه باشد.