بررسی ارتباط بین نوبت کاری با مولفه های خونی کارکنان، مطالعه موردی یک صنعت پتروشیمی

زمینه و هدف: امروزه پیشرفت صنایع و سازمان های خدماتی سبب اجرای نظام نوبت کاری در بسیاری از کشورهای صنعتی شده است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین نوبت کاری با مولفه های خونی در کارکنان یک صنعت پتروشیمی انجام شد.روش بررسی : در یک مطالعه مقطعی 403 نفر از کارکنان شاغل در یک صنعت پتروشیمی در سال1394 مورد مطالعه قرار گرفتند. کارکنان به دوگروه نوبت کار و روزکار تقسیم شدند. میزان گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، ldl، hdl و همچنین جهت بررسی دقیق تر تغییرات ایجاد شده در متابولسیم بدن، آنزیم های کبدی sgot، sgpt و شمارش گلبول های خونی (complete blood cell) نمونه خون از کارگران و پرسنل توسط کارشناس در محیط کار تهیه گردید. فشار خون کارکنان به روش استاندارد اندازه گیری و سپس میانگین این پارامتر ها در دوگروه با هم مقایسه شد.یافته ها : میانگین سنی افراد مورد مطالعه 7.6 ±32.02 سال که میانگین سنی کارکنان روزکار 8.3 ±33.16 سال و افراد نوبت کار 7.3 ±31.5 سال می باشد. گروه سنی بالاتر از 50 سال نسبت به دیگر گروه های سنی بیشترین میانگین فشار خون سیستولیک mm/hg 0.61 ±11.71 و میانگین فشار خون دیاستولیک mm/hg 0.69 ±7.2 را به خود اختصاص داد. نتایج آزمون های آماری اختلاف معنی داری بین میزان فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در افراد روز کار و نوبت کار (p<0/05) را نشان داد. میانگین آنزیم کبدی sgpt در کارکنان نوبت کار کمتر از کارکنان روزکار بوده، در حالی که نتایج آزمون های آماری اختلاف معنی داری بین آنزیم های کبدی (sgot و sgpt) در دو گروه مورد مطالعه نشان نداد (p>0/05). میانگین rbc و wbc در کارکنان روزکار بیشتر از کارکنان نوبت کار بود، اما تجزیه و تحلیل آماری اختلاف معنی داری در دو گروه مورد بررسی نشان نداد (p>0/05). نتایج آزمون های آماری اختلاف معنی داری بین گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول و ldl در افراد روزکار و نوبت کار (p<0/05) را نشان داد. همچنین ارتباط معنی داری بین mcv، rbc و sgpt با فشار خون سیستولیک کارکنان نوبت کار مشاهده گردید (p<0/05). نتیجه گیری: نظام نوبت کاری سبب بهم خوردن ریتم سیرکادین شده که این اختلال عامل ایجاد بعضی ریسک فاکتورهای قلبی عروقی و همچنین مشکلات گوارشی است.