امکان تحصیل معرفت اطلاقی و نفس‌الامری در حکمت متعالیه

چکیدهملاصدرا در قبال مسیله امکان تحصیل معرفت اطلاقی و نفس‌الامری برای نفس، دو رویکرد کاملاً متفاوت دارد. وی در نگرش عام، بنابر مشرب قوم، توانایی نفس انسان در شناخت حقایق اشیا را مورد تردید قرار می‌‌دهد. صدرالمتالهین در نگرش خاص به جهت تاکید بر ماهیت وجودی و کمالی ادراکات نفس و وحدت آنها با نفس در حین ادراک، به ارایه تبیین در‌این خصوص می‌‌پردازد. از دیدگاه صدرا توقف نفس در ادراک ظواهر و اعراض اشیا ناشی از حدوث جسمانی و خساست وجودی آن است. وی تعالی و اشتداد نفس را مرهون فرایند وحدت آن با ادراکات وجودی‌اش می‌‌داند. ملاصدرا معتقد است به هر میزان که نفس در فرایند وحدت با ادراکاتش گسترش بیشتری یابد؛ به همان میزان از شواغل و حجاب‌های معرفتی تعالی یافته و در نتیجه خواهد توانست از ظواهر اشیا عبور کرده ادراکاتی ماخوذ از کنه و ملکوت اشیا را تحصیل نماید.