حقیقت اراده الهی از منظر حکمت متعالیه

مسیله اراده الهی از جمله مباحثی است که از دیر‌باز در اندیشه خردورزان خداباور مطرح بوده است، در قلمرو تفکر اسلامی نیز این موضوع همواره محل تضارب آرا واقع شده است. از نظرگاه حکمت متعالیه، اراده الهی، جز صفات کمالیه ذاتی و همان علم به نظام احسن می‌باشد، گرچه به عقیده این گروه اراده خداوند نیز همانند برخی دیگر از اوصاف او دارای مراتب است و لذا خداوند در مرتبه فعل نیز متصف به این صفت می‌باشد. البته در میان این گروه از فلاسفه، علامه طباطبایی اراده الهی را فقط جز صفات فعلیه بر‌می‌شمارد و با تفسیر آن به علم الهی مخالف است. تقسیم‌بندی اراده الهی به مراتب اجمالی و تفصیلی و نیز تکوینی و تشریعی از جمله مباحث مهمی است که حکیمان متاله در تبیین این مسیله بدان پرداخته‌اند.