|
|
|
|
بررسی رویکرد کلامی شیعی به جایگاه مصلحت در استنباط احکام شرعی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
قاسمی علی ,موسوی بجنوردی محمد ,محمدجانی داود
|
|
منبع
|
آينه معرفت - 1398 - دوره : 19 - شماره : 58 - صفحه:85 -100
|
|
چکیده
|
اصل مصلحت یکی از اصول اساسی در استنباط احکام شرعی در فقه شیعه است. مرجعیت مصلحت به‌عنوان منبع استنباط احکام شرعی ریشه در مبانی کلامی این اصل و قاعده دارد. در این مقاله به بررسی جایگاه مصلحت در اجتهاد و استنباط احکام شرعی با رویکرد کلامی شیعه پرداخته‌شده است. پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی– تطبیقی است که به شیوه کتابخانه‌ای بر اساس تحلیل اسناد منابع کلامی و فقهی شیعه در زمینه اصل مصلحت انجام‌شده است. مبانی کلامی مصلحت در نظام تشریع از دیدگاه شیعه شامل عناصری همچون، کمال و سعادت، علم الهی، عدل الهی، حکمت الهی، حسن و قبح عقلی است. عنصر مصلحت صرفاً در نظام تشریع خدای متعال و در فرایند تشریع قوانین آسمانی مطمح نظر نیست، فرایند حاکمیت حاکم اسلامی در عصر حضور و غیبت نیز، در دایره این بحث بوده، دقیقاً به همین جهت اهمیت آن، دوچندان می‌گردد. در بررسی رویکرد کلامی شیعی به مصلحت این‌گونه نتیجه‌گیری می‌شود که تبعیت احکام از مصالح و مفاسد نفس الامری، از نتایج گزاره کلامی معروف در کلام شیعه است که می‌گوید: افعال خداوند متعال هدفمند است و فعل گزافی (بدون غرض و هدف) برای او محال است.
|
|
کلیدواژه
|
کلام شیعی، فقه شیعه، مصلحت، احکام شرعی
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید بهشتی, گروه فقه سیاسی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال, گروه الهیات و معارف اسلامی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
d.mjani12017@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Investigating the Shiite theological approach to the place of expediency in deducing religious rules
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
Abstract
|
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|