پدیدارشناسی تجارب خودافشایی مادران نزد فرزندان: دلایل و راهبردها

خودافشایی والدین، به ‌ویژه مادران، نزد فرزندان رخداد رایجی است که در بافت رابطه والد - فرزندی با انگیزه ‌های گوناگون رخ می ‌دهد و در صورت نامناسب بودن می ‌تواند برای فرزندان استرس ‌آور باشد. با وجود این اطلاعات کمی در مورد شرایط و دلایل ترغیب ‌کننده والدین به خودافشایی و شیوه‌ های انجام آن وجود دارد. از این رو مطالعه حاضر با هدف شناسایی دلایل و راهبردهای به ‌کارگرفته شده مادران برای خودافشایی نزد فرزندان انجام شده است. در این مطالعه کیفی و برپایه روش پدیدارشناسی توصیفی، جامعه آماری شامل مادران غیرمطلّقه ساکن شهر تهران طی سالهای 1400-1399 و دارای حداقل یک فرزند 35-10 ساله بوده است که 22 نفر از آنها از طریق تبلیغات در فضای مجازی و با روش نمونه‌ گیری هدفمند انتخاب شدند. گردآوری داده ‌ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه‌ ساختاریافته تا رسیدن به اشباع داده‌ ها ادامه یافت. تحلیل داده ‌ها به روش پدیدارشناسی کولایزی دو محتوای اصلی را نشان داد که عبارت‌ اند از: 1) مادران به دلایل گوناگون از جمله تخلیه هیجانی، دریافت حمایت و آموزش به فرزند خودافشایی می‌ کنند، 2) راهبردهای به ‌کارگرفته شده مادران در خودافشایی شامل چگونگی بیان، مقدار خودافشایی، زمان گفتن و وضع قوانین است. پیشنهاد می ‌شود که مشاوران حوزه خانواده بر پایه نتایج این مطالعه، برای پیشگیری از وقوع پیامدهای منفی خودافشایی، به والدین در تشخیص دلایل تحریک ‌کننده آنها به خودافشایی و شیوه ‌های مناسب ابراز آن یاری‌ رسان باشند.