پرورش خلاقیت دانش آموزان تیزهوش: برنامه جامع حل مساله خلاق

خلاقیت برای افراد با استعداد از اهمیتی ویژه برخوردار است زیرا به آنها کمک می ‌کند تا به‌ طور بالقوه توان خود را افزایش دهند و این امر به نفع جامعه است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی برنامه جامع حل مساله خلاق بر افزایش خلاقیت دانش‌آموزان تیزهوش صورت گرفته است.  پژوهش حاضر از نوع شبه‌آزمایشی است و با طرح پیش‌ آزمون- پس‌ آزمون با گروه گواه انجام شده است. نمونه پژوهش شامل پنجاه دانش‌آموز پسر تیزهوش پایه‌ های سوم تا ششم دبستان و والدین آنهاست. شرکت‌کنندگان به ‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. از هر دو گروه تست تورنس نسخه تصویری گرفته شد. 12جلسه برای دانش‌آموزان و 4 جلسه برنامه خانواده- محور برای والدین در نظر گرفته شد. محتوای جلسات برای دانش‌آموزان شامل بازی، فعالیتهای تعاملی گروهی و ابعاد هوشهای چندگانه (شامل قصه‌گویی، خواندن داستان، موسیقی، نمایش، مهارتهای حرکتی و ...) بود. به دلیل اهمیت بازی، برای کودکان برنامه و فعالیتها براساس بازی و شامل سرگرمی بوده است. محتوای جلسات برای والدین نیز دانش ‌افزایی در زمینۀ راهکارهای افزایش خلاقیت و روشهای فرزندپروری دانش‌آموزان تیزهوش بوده است. نتایج تحلیل کوواریانس نشان ‌دهندۀ اثربخشی برنامه حل مساله خلاق بوده است. تفاوتی معنادار میان پیش‌ آزمون و پس‌ آزمون در ابعاد مولفه‌های خلاقیت تورنس (سیالی، انعطاف، ابتکار و بسط) میان گروه آزمایش و کنترل دیده شده است (0/005>p). این مطالعه نشان می ‌دهد که عملکرد خلاقیت در میان دانش‌آموزان تیزهوش می ‌تواند از طریق برنامه هایی با ساختار مناسب و همراه با سرگرمی تقویت شود. برای پژوهشهای آینده اثربخشی مطالعات طولی پیشنهاد می ‌شود. همچنین اجرای این برنامه روی دانش‌آموزان عادی نیز توصیه می ‌شود.

fostering the creativity of gifted students: a comprehensive creative problem solving program

creativity is crucially important for talented people because it helps them potentially increase their power and this is for the benefit of society. the present research has endeavored to examine the effectiveness of a comprehensive creative problem solving program in increasing the creativity of gifted students. this quasi-experimental study had a pretest-posttest control group design. the sample was comprised of 50 gifted male students in grades three through six and their parents. the students were randomly assigned to experimental and control groups. torrance test of creative thinking (ttct) (figural version) was given to both groups. there were 12 training sessions for the students and 4 family-centered training sessions for the parents. the content of the sessions for the students includes games, group interactive activities, and multiple intelligence dimensions (including storytelling, reading stories, music, drama, motor skills, etc.). due to the importance of games, the program and activities for the children were based on games and entertainment. the content of the training sessions for the parents included strategies to enhance creativity and parenting styles of gifted students. the results of ancova were indicative of the effectiveness of the creative problem solving program. the results of the study demonstrated that there was a significance difference between pretest and posttest scores of the experimental and control groups (p<0.005) in the dimensions of ttct, namely, fluency, flexibility, originality, and elaboration. the findings of the study revealed that the creativity of gifted students can be fostered through appropriate programs incorporating entertaining. to better estimate these effects, future research should consider the potential effectiveness of longitudinal studies. it is also recommended that this program be administered to regular students.