بررسی اثربخشی مداخله گروهی مبتنی بر آموزش مهارتهای اجتماعی و مدیریت رفتار بر کاهش مشکلات اجتماعی و رفتاری پسران در دوره بلوغ

دوره بلوغ برای نوجوانان و والدین حائز اهمیت است و علاوه بر تغییرات جسمانی با تغییرات روان ‌شناختی و اجتماعی نیز همراه است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخله گروهی مبتنی بر آموزش مهارتهای اجتماعی و مدیریت رفتار بر کاهش مشکلات اجتماعی و رفتاری پسران نوجوان در دوره بلوغ انجام شده است. پژوهش حاضر نیمه‌ آزمایشی از نوع پیش‌ آزمون و پس‌ آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پسران 16-12 سال را شامل می‌ شد که در سال تحصیلی 97-1396 در مدارس عادی دولتی در شهر یزد مشغول به تحصیل بودند. به شیوه نمونه ‌گیری تصادفی خوشه‌ ای چندمرحله ای 30 پسر نوجوان انتخاب شدند و به ‌طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ ها، مادران آزمودنیها به سوالات پرسشنامه ‌های سیستم ارزیابی رفتار کودکان رینولدز و کمفاس (2015) و سیستم بهبود مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت(2008) پاسخ دادند. برنامه آموزشی پژوهش حاضر بر اساس تحقیقات اولیه تنظیم شد. جلسات برای مادران و نوجوانان در گروه آزمایش در 30 جلسه برگزار شد و گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. یافته ‌های حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که برنامه آموزشی بر پرخاشگری (0/008>p)، گوشه ‌گیری (0/016>p)، افسردگی (0/016>p)، مشکلات رفتاری (0/013>p)، ارتباط (0/001>p)، همکاری (0/001>p)، درون ‌گرایی، برون گرایی(0/001>p)، مسئولیت‌ پذیری، خودکنترلی و مهارتهای اجتماعی (0/001>p) تاثیر معنادار داشته است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که باتوجه به تغییرات جسمانی و روانی دوره بلوغ، آموزش دادن مادران و نوجوانان می ‌تواند نقشی مهم در حل مشکلات رفتاری و اجتماعی داشته باشد.

the effectiveness of a group training program based on social skills and behavior management in reducing the social and behavioral problems of boys going through puberty

as well as a time of multiple physical changes, puberty is also a time of significant emotional, psychological, and social change. the present research has been conducted as an effort to examine the effectiveness of a group training program based on social skills and behavior management in reducing the social and behavioral problems of boys going through puberty. this quasi-experimental study had a pretest-posttest control group design.  the statistical population of the study consisted of adolescent boys aged 12-16 who were studying at public schools in yazd in 2017-18 school year. multi-stage cluster sampling method was utilized and the sample was drawn (n= 30). the subjects were randomly assigned to experimental and control groups. to collect data, the mothers of the subjects completed behavior assessment system for children (basc-3) (reynolds & kamphaus, 2015) and social skills improvement system (ssis) (gresham & elliott, 2008). the subjects and their mothers were subjected to the training for 30 sessions, while the control group did not receive any intervention. the results of multivariate covariance analysis showed that the training program had a significant effect on aggression (p<0.008), withdrawal (p<0.016), depression (p<0.016), behavioral problems (p<0.013), communication (p<0.001), cooperation (p<0.001), internalizing/externalizing (p<0.001), and responsibility, self-control, and social skills (p<0.001). based on the findings of the present study, it can be concluded that training mothers and adolescents can play a pivotal role in resolving behavioral and social problems of boys going through puberty.