ضرورتها و پیامد‌‌های پرورش روحیه پژوهندگی در کودکان: یک مطالعه مروری

کودکان سرمایه‌‌های انسانی آینده‌ جامعه ما هستند و در آینده ‌می‌توانند منشا تغییر و تحولات گسترده‌ای در جامعه باشند. مطالعه حاضر در پی تبیین ضرورتها و پیامد‌‌های پرورش روحیه پژوهندگی در کودکان ‌است. با جستجو در پایگاه داده‌های داخلی از جمله نورمگز، ایرانداک، سیویلیکا، علم‌نت، مرکز اطلاعات علمی ‌جهاد دانشگاهی و پرتال جامع علوم‌انسانی در بازه زمانی 99-1380 تعداد 62 سند بازیابی شدند، سپس با استفاده از نشانگر‌های فهرست‌وارسی ارزیابی پریزما، 31 سند بر اساس ملاک ارتباط، سودمندی و اعتبار برای مطالعه و تحلیل انتخاب شدند. همچنین با جستجو در پایگاه داده‌های بین‌المللی همچون اریک، سیج، الزویر، گوگل‌اسکالر و تیلور و فرانسیس در بازه ‌زمانی 2020-2000 تعداد 43 سند بازیابی، سپس 19 سند با ملاک ارتباط، سودمندی و اعتبار برای مطالعه و تحلیل انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها نیز با روش تحلیل کیفی آلتاید انجام شد. تحلیل مطالعات در بخش تبیین ضرورتهای پرورش روحیه پژوهندگی در کودکان، به شناسایی پنج مقوله اصلی شامل نیاز‌های ملی و بین‌المللی، نیاز‌های زمانی، نیاز‌‌های زندگی کودک، نیاز‌‌های حقوقی کودک و نیاز‌‌های نظام آموزشی منجر شد. همچنین تحلیل مطالعات در بخش پیامد‌‌های پرورش روحیه پژوهندگی کودکان، به شناسایی پنج مقوله اصلی شامل توسعه مهارتهای کودک، افزایش احساس اعتمادبه‌نفس، افزایش احساس عزت‌نفس، افزایش مشارکت کودکان و توسعه دانش در مورد تجربیات دوره‌ کودکی انجامید. در نهایت شناسایی عوامل متعدد و متنوع مرتبط با ضرورتها و پیامد‌‌های پرورش روحیه پژوهندگی در کودکان، ضرورت برنامه‌ریزی برای پرورش کودکان پژوهنده را نشان داد و بر اساس این ضرورت، پیشنهادهایی برای پرورش کودکان پژوهنده ارائه شده است. 

the requirements and consequences of fostering research spirit in children: a review study

this study has endeavored to explain the requirements and consequences of fostering research spirit in children. to this end, iranian databases including noormags, irandoc, civilica, elmnet, sid, and ensani were used to get 62 documents from 2001 to 2020. in the next step, 31 documents were selected and analyzed using prisma checklist indicators and based on relevance, effectiveness, and validity criteria. furthermore, international databases including eric, sage, elsevier, google scholar, and taylor and francis were used to get 43 documents from 2000 to 2020. then, 19 documents were selected and analyzed based on relevance, effectiveness, and validity criteria. the data were analyzed via altheide’s process of document analysis. analysis of the studies on the requirements of fostering research spirit in children resulted in identification of five main categories, including national and international needs, needs based on the most recent advancements in icts, needs related to children’s lives, children’s legal needs, and the educational system needs. in addition, the analysis of studies on the consequences of fostering children’s research spirit resulted in identification of five main categories, i.e., development of children’s skills, boosting self-confidence, improving self-esteem, increasing children’s participation, and developing knowledge about childhood experiences. based on the identification of various factors related to the requirements and consequences of fostering research spirit in children, it is necessary that we plan for developing children as researchers. accordingly, suggestions for developing children as researchers were presented.