کارکردهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی دانش‌آموزان با و بدون اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی: نقش تعدیل‌کنندگی اجتماعی سازی هیجانات از سوی والدین

رفتارهای اجتماعی مناسب و دیگر مهارتهای سازشی، پایه ‌های سازش‌ یافتگی شخصی و اجتماعی را در زندگی تشکیل می ‌دهند. هدف پژوهش حاضر عبارت است از بررسی نقش تعدیل ‌گر اجتماعی‌ سازی هیجانات والدین (واکنشهای حمایتگرانه) در رابطه میان کارکردهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی کودکان با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش ‌فعالی. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل همه کودکان 7 تا 13 ساله شهر تهران بود و نمونه آماری شامل 191 کودک 7 تا 13 سال (دختر: 44 درصد، پسر: 56 درصد) با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش‌ فعالی و والدین آنان بود که کودکان با اختلال نقص توجه/ بیش‌ فعالی به ‌صورت در دسترس و کودکان بدون اختلال نقص توجه/ بیش ‌فعالی با روش تصادفی خوشه ‌ای انتخاب شدند. داده‌ ها با استفاده از مقیاس درجه‌ بندی کانرز والدین (cprsr: s)، پرسشنامۀ مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت (ssrs)، مقیاس نقص کارکرد اجرایی بارکلی (bdefsca) و مقیاس راهبردهای مقابله با هیجانات منفی کودکان (ccnes) گرد آوری شدند. داده‌ ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه و با روش سلسله ‌مراتبی تحلیل شدند و نتایج نشان داد که کارکردهای اجرایی و اجتماعی ‌سازی هیجانات از سوی والدین می ‌توانند به ‌طور معناداری (0/001>p)، مهارتهای اجتماعی را پیش‌ بینی کنند. همچنین بر اساس نتایج، بعد حمایتگرانه اجتماعی ‌سازی هیجانات از سوی والدین رابطه میان کارکردهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی را تعدیل می ‌کند (0/001>p). بنابراین هرچه والدین از راهبردهای مثبت اجتماعی ‌سازی هیجانات بهره بگیرند، می ‌توانند اثرات منفی نارسایی کارکرد های اجرایی را بر مهارتهای اجتماعی کودکان تا حدودی تعدیل کنند.

Executive Functions and Social Skills of Children with and without Attention Deficit/Hyperactivity Disorder: The Moderating Role of Parental Emotion Socialization

Appropriate social behaviors and other adaptive skills are the basis for personal and social adjustment. This study explored hypothesized mediation of parental emotion socialization (supportive strategies) between executive functions and social skills of children with and without attention deficit/hyperactivity disorder. The present study had a correlational design. The statistical population of the study comprised all children aged 713 in Tehran with and without ADHD and the sample included 191 students (females: 44%, males: 56%) and their parents. Children with ADHD were selected via convenience sampling method and children without ADHD were chosen through random cluster sampling method. The research instruments included Conners rsquo; Parents Rating ScaleRevised Short Form (CPRSR: S), Gresham Elliott rsquo;s Social Skills Rating System (SSRS), Barkley Deficits in Executive Functioning ScaleChildren and Adolescents (BDEFSCA), and Coping with Children rsquo;s Negative Emotions Scale (CCNES). Hierarchical regression was utilized to analyze the data. Results demonstrated that executive functions and parental emotion socialization could predict social skills in children with and without ADHD (p<0.001). Furthermore, supportive responses of parents to negative emotions of children can moderate the relationship between executive functions and social skills (p<0.001). These findings implicate that parental positive emotion socialization practices somehow compensate for the negative effects of executive dysfunction on social skills in children with and without attention deficit/hyperactivity disorder.