مطالعه پدیدارشناسی فضای سایبری از منظر نوجوانان

با توجه به جذابیت و ویژگیهای منحصربه ‌فرد فضای سایبری، استفاده طولانی مدت و بیش از اندازه آن می ‌تواند موجب وابستگی و اعتیاد افراد به‌ ویژه نوجوانان شود. از این رو این پژوهش کیفی با هدف شناخت واقعی و عمیق از تجربه نوجوانان دختر در زندگی همراه با استفاده از اینترنت انجام شده است. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی تجربی موس‌ تاکس است. برای گرد آوری اطلاعات از مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با شرکت ‌کنندگان استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش دانش ‌آموزان دختر مقطع متوسطه (دوره دوم) شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بود که از میان آنان 26 نفر به روش نمونه ‌گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ ها از روش تحلیل داده‌ های پدیدارشناسی تجربی موس‌ تاکس استفاده شده است. به طورکلی هشت محتوای اصلی از نتایج این پژوهش استخراج شده که عبارت‌ اند از: 1. دلایل و انگیزه استفاده از فضای سایبری، 2. تاثیرات مثبت فضای سایبری، 3. پیامدهای منفی فضای سایبری، 4. تاثیرپذیری از فضای سایبری، 5. تجربه ارتباط با افراد غریبه در فضای سایبری، 6. نشانگان عاطفی رفتاری استفاده مرضی از فضای سایبری، 7. کناره ‌گیری از دنیای واقعی و غرق شدن در فضای سایبری، 8. احساس گناه و نارضایتی از عدم کنترل فرد در استفاده از فضای سایبری. باتوجه ‌به نتایج به‌ دست آمده فرهنگ ‌سازی استفاده صحیح از این فناوری در جامعه پیشنهاد می‌ شود.

A Phenomenological Study of Cyberspace from the Adolescents’ Perspective

Although cyberspace has brought enormous benefits, it has also ushered in a host of new problems. It can lead to many problems especially for adolescents and its longterm use can cause dependence and addiction. This qualitative study aimed at assessing and explaining the experiences of female adolescents using the Internet. In this study, Moustakas empirical phenomenological approach (transcendental phenomenology of Husserl) was utilized. For the purpose of data collection, indepth semistructured interviews with the participants were used. The statistical population of the study was comprised of senior high school students in Tabriz in 201617 school year from among whom 26 students were selected via purposive sampling. The data were analyzed using Moustakas empirical phenomenology data analysis procedures. In general, eight main content areas were extracted based on the results of this study: 1. Reasons why individuals use cyberspace, 2. Positive effects of cyberspace, 3. Negative effects of cyberspace, 4. Cyberspace susceptibility, 5. Communication with strangers via cyberspace, 6. Affective and behavioral symptoms of cyber addiction, 7. Withdrawal from the real world and being submerged in cyberspace, 8. Feelings of guilt and dissatisfaction with the lack of selfcontrol over the use of cyberspace. Based on the findings, building a strong culture of appropriate use of cyberspace in the society is recommended.