ارائه الگوی ساختاری تبیین کنندۀ کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس بر اساس سبک زندگی با میانجیگری سرمایه روانشناختی

شناسایی عوامل فردی و اجتماعی موثر در کیفیت زندگی بیماران ام اس، نقشی موثر در برنامه ‌ریزی، فرایند درمانگری و تغییر سبک زندگی آنها دارد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ساختاری تبیین کننده کیفیت زندگی افراد مبتلا به ام اس بر اساس سبک زندگی ارتقادهنده با میانجیگری سرمایه روانشناختی انجام شده است. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه افراد مبتلا به ام اس عضو انجمنهای ام اس استان مازندران (شامل ساری، آمل، نوشهر و چالوس، تنکابن و رامسر) به تعداد تقریبی 1600 نفر بود که به شیوه هدفمند 305 نفر به عنوان نمونه آماری مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام اس (2001)،پرسشنامه سبک زندگی ارتقادهندۀ سلامت واکر و همکاران (1987) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز(2007). تجزیه و تحلیل داده‌ ها با استفاده از معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار 26amos انجام شده است. یافته ها نشان دادند که ضریب مسیر مستقیم میان سبک زندگی ارتقادهندۀ سلامت و کیفیت زندگی ((0/001=p، 0/809 = β;) و ضریب مسیر مستقیم میان سرمایه روانشناختی و کیفیت زندگی(0/001=p،0/839 = β;) منفی و در سطح 0/01 معنادار است. همچنین یافته ‌ها نشان دادند که ضریب غیر مستقیم میان سبک زندگی ارتقادهنده و کیفیت زندگی منفی و در سطح 0/01 معنادار است (0/001=p، 0/498 = β;). در نتیجه برخورداری از یک سبک زندگی سالم در تعامل با منابع روانشناختی مثبت مانند امیدواری، خوش ‌بینی، خودکارآمدی و تاب آوری می‌ تواند سبب سازگاری فرد مبتلا به بیماری در شرایط سخت زندگی و بهبود کیفیت زندگی شود.

Presentation of a Structural Model Explaining MS Patients’ Quality of Life based on their Lifestyle with the Mediating Role of Psychological Capital

Identifying individual and social factors affecting MS patients rsquo; quality of life can play a significant role in planning, treatment process and modifying their lifestyle. Thus, this study proposed a structural model explaining MS patients rsquo; quality of life based on healthpromoting lifestyle with the mediating role of psychological capital. The study had a correlational design. The population of the study was comprised of all MS patients who were members of Mazandaran Province MS Associations (including Sari, Amol, Nowshahr Chalus, Tonekabon, and Ramsar) from among whom 305 patients were selected and studied via purposeful sampling. The instruments included the Multiple Sclerosis Impact Scale (MSIS29) (Hobart et al., 2001), the HealthPromoting Lifestyle Profile (Walker et al., 1987), and Psychological Capital Questionnaire (Luthans, 2007). The data were analyzed using structural equation modeling and via AMOS26 software. The results indicated that the direct path quotients between healthpromoting lifestyle and quality of life (P=0.001, β;=0.809), also, between psychological capital and quality of life (P=0.001, β;=0.839) were negative and significant at 0.01 level of significance. Furthermore, the indirect quotient between promoting lifestyle and quality of life was negative and significant at 0.01 level of significance (P=0.001, β;=0.498). In conclusion, a healthy lifestyle interacting with positive psychological resources such as hopefulness, optimism, selfefficacy, and resilience can cause adaptability of the patients to the disease during hard times of their lives and improve their quality of life.