آموزش هوشیار به جنسیت: رویکردی نو در موضوع عدالت جنسیتی

قرن بیستم را می‌توان قرن رویکردهای جنسیتی به شمار آورد. از جنبشهای تندرو و یک‌طرفه تا تفکرات میانه‌رو و بی‌طرف دربارۀ جنسیت، پیرامون بشر قرن گذشته را احاطه کرده بود که البته خاستگاه همگی دستیابی به عدالت جنسیتی بوده است، اما هرکدام به ‌مثابه تعریف متفاوت از عدالت به رویکردی متفاوت دست‌یافته ‌اند. برنامه‌درسی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیست. هدف از پژوهش حاضر، تنظیم یک پیوستار از رویکردهای جنسیتی است که تاکنون در جهان مطرح بوده اند تا بتوان از این طریق به خلا موجود در میان این پیوستار دست یافت، چرا که به نظر می‌رسد هیچ یک از رویکردهای مطرح نتوانسته‌ است پاسخی کامل به مسئله نوع برخورد به جنسیت در برنامه‌درسی ارائه کند. پژوهش حاضر از نوع کیفی و به شیوۀ توصیفی تحلیلی است که با استفاده از روش ترکیب سازوار (ترکیب نظریه‌های مختلف) در پنج گام و با رعایت اصل عدم همجواری پاره‌های ناهمخوان صورت گرفته است. پس از تجزیه و تحلیل یافته‌ های پژوهشی و شناخت خلا موجود، با هدف ایجاد توازن در پیوستار رویکردهای جنسیتی در دو گروه اصلی تفکیکی و غیرتفکیکی، به نظر می‌ رسد، »آموزش هوشیار به جنسیت « برگرفته از مبانی دینی و نگاه اسلامی به موضوع جنسیت و دلالتهای آن در موضوع آموزش مبتنی بر اهداف هوشمندانه و برنامه‌ریزی‌شده پنهان و غیرصریح، می‌ تواند پاسخی بر نوع تفکر عدالت محور به مساله جنسیت باشد. در پایان، مجموعه‌ای از دلالتها بر رویکرد هوشیار به جنسیت در برنامه ‌درسی ارائه شده است تا بتواند مقدمه‌ ای بر طراحی چنین برنامه‌درسی باشد.

Gender-Oriented Education: A New Approach to Gender Equity

The twentieth century can be considered the century of gender approaches. From extremist and onesided movements to moderate and neutral schools of thought about gender, which have surrounded the last century and all of them had originated in achieving gender justice, but each has taken a different approach as a different definition of equity. The curriculum is no exception to this rule. The purpose of the present study is to compile a continuum of gender approaches that have been proposed in the world so far in order to bridge the gap between these continuums, because it seems that none of the proposed approaches has been able to provide a complete answer to the issue of gender attitudes in the curriculum. The present study is a qualitative research type and based on a descriptiveanalytical method which has been performed by using the method of consistent combination (combination of different theories) in five steps through observing the principle of nonadjacency of inconsistent parts. After analyzing the research findings and recognizing the existing gap, with the aim of creating a balance in the continuum of gender approaches in the two main groups of segregation and nonsegregation, it seems that genderoriented education which is derived from religious principles and Islamic view of the issue of gender and its implications for the subject of education based on intelligent, hidden, and implicitly planned goals, can be an answer to the type of equityoriented thinking on the issue of gender. Finally, a set of implications for a genderoriented approach to curriculum is provided as an introduction to the design of such a curriculum.