تبیین جامعه‌شناختی تمایل دانش‌آموزان به جنبشهای نوین شبه‌دینی (مورد مطالعه: دانش‌آموزان استان آذربایجان‌شرقی)

یکی از مهم ترین عواملی که در دهه‌های اخیر بنیان جامعه و باورهای مردم به ‌ویژه جوانان را تهدید می‌کند، جنبشهای ‌نوین ‌شبه‌دینی است. از این رو، در پژوهش حاضر میزان تمایل دانش‌آموزان به جنبشهای نوین ‌شبه ‌دینی و عوامل مرتبط با آن بررسی شده است. تحقیق حاضر پژوهشی کمّی است و اطلاعات نیز به روش پیمایشی گردآوری شده است. جامعۀ آماری پژوهش دانش‌آموزان دورۀ متوسطه آذربایجان‌شرقی بوده که از میان آنها 570 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که حاوی روایی صوری و پایایی بالای 8/0 می ‌باشند. برای تحلیل داده ‌ها از نرم ‌افزارهای 24spss و 8/8lisrel استفاده شده است. براساس یافته‌های توصیفی پژوهش، از هر صد دانش‌آموز 25 نفرشان به جنبشهای ‌نوین ‌شبه‌دینی تمایل نشان داده‌اند. بالاترین میزان تمایل به ترتیب به سای‌بابا و اکنکار و پایین‌ترین میزان تمایل نیز به پائولو کوئلیو و کاستاندا تعلق دارد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان دینداری، میزان شناخت از جنبشها، کیفیت‌گذران اوقات‌فراغت و میزان اعتقاد به سحر و جادو تاثیری معنا‌دار بر تمایل دانش‌آموزان به چنین جنبشهایی داشته است. از میان متغیرهای تاثیرگذار، میزان دینداری و کیفیت‌ گذران اوقات فراغت، نقشی کاهنده و پیشگیری‌کننده و میزان شناخت و اعتقاد به سحر و جادو نقشی افزایشی و ترغیب کننده در تمایل به جنبشهای نوین شبه‌دینی دارند.