مقایسه ‌اثر سایتوتوکسیک نانو‌ذرات سیلیکا در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف بر سلول ریه موش صحرایی در محیط کشت

مقدمه: نانوذرات سیلیکا به صورت استنشاقی، خوراکی، تزریقی و پوستی وارد بدن موجودات زنده از جمله انسان شده و می‌توانند تاثیرات بالقوه سو بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند. هدف از این مطالعه‌ تجربی- آزمایشگاهی، بررسی اثر سمیت نانوذره سیلیکا در شکل‌های سیمی (wire)، میله‌ای (rod)، کروی (spherical) و در اندازه‌های مختلف (20 و 50 و 100 نانومتر) بر سلول ریه‌ رت در دو زمان مواجهه 6 و 24 ساعته با استفاده از دو تست سایتوتوکسیسیتی‌mtt و mts بود. روش بررسی: دو موش صحرایی نر نژاد wistar بیهوش شده و خون آنها کاملاً با محلول کربس جایگزین شد، سپس ریه‌ها‌‌ جدا گشته و پس از هضم، سوسپانسیون تک سلولی از آن در محیط کشت سلولی تهیه گردید. در مرحله بعد سوسپانسیون سلولی به طور جداگانه در مجاورت با نانوذرات مذکور در غلظت 500 میکروگرم بر میلی‌لیتر قرار گرفت و سپس در 37 درجه انکوبه و میزان حیات سلولی پس از مدت 6 و 24 ساعت ‌تعیین گردید.یافته‌ها: این مطالعه نشان داد نانوذرات با سایز کوچکتر (20 نانومتر) دارای تاثیر سمی بیشتری نسبت به سایزهای بزرگتر بودند. همچنین نانوذرات سیلیکا به شکل کروی اثرات سایتوتوکسیک بالاتری نسبت به دو شکل دیگر نانوذره داشتند. از طرفی زمان انکوباسیون 24 ساعته نسبت به زمان انکوباسیون 6 ساعته باعث اندکی افزایش در مرگ سلولی شد.نتیجه‌گیری: میزان سایتوتوکسیسیتی نانوذرات سیلیکا وابسته به شکل و سایز و زمان مواجهه آنها با سلول است.