بررسی رابطه هوش هیجانی و استرس شغلی کارکنان یکی از صنایع نفت تهران با استفاده از تحلیل مدل معادلات ساختاری

مقدمه: هوش هیجانی به‌عنوان توانایی شناخت و کنترل عواطف و هیجان‌های خود، یک شاخص روانشناختی نوین برای ارزیابی رفتار در محیط کار می‌باشد. استرس شغلی نیز به‌عنوان عدم تعادل میان نیازهای شغل و توانایی‌های فرد، همواره از چالش‌های اصلی محیط کار بوده است. از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر میزان هوش هیجانی کارکنان بر استرس شغلی آنان، در یکی از صنایع نفت تهران صورت پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی-مقطعی است. جامعه این پژوهش متشکل از 300 نفر بود که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌های هوش هیجانی bar-on و استرس شغلی hse استفاده شد. همچنین از نرم‌افزارهای lisrel8.72 به منظور برآورد اثر علی بین متغیرهای پژوهش و spss18 به منظور محاسبه شاخص‌های توصیفی و مقایسه میانگین متغیرها استفاده شد.نتایج: هوش هیجانی و استرس شغلی کارکنان دارای ارتباط معکوس معناداری بودند؛ به‌عبارتی میزان هوش هیجانی بالاتر، با کاهش میزان استرس شغلی همراه می‌باشد. زیرمقیاس‌های انعطاف‌پذیری و خودابرازی در آزمون هوش هیجانی و زیرمقیاس‌های ارتباط و نقش در آزمون استرس شغلی، به ترتیب در هر آزمون دارای بیشترین و کمترین مقدار عددی بودند. همچنین، میزان هوش هیجانی و استرس شغلی کارکنان مستقل از سن و تحصیلات آنان بود. نتیجه گیری: میزان هوش هیجانی کارکنان از جمله عوامل موثر بر میزان استرس شغلی ایشان می‌باشد. بنابراین بکارگیری مهارت‌های هوش هیجانی در محیط کار می‌تواند به نسبت قابل توجهی از میزان استرس شغلی کارکنان بکاهد.  

investigating the relationship between employees' emotional intelligence and their job stress in one of oil industries in tehran using structural equation model analysis

introduction: emotional intelligence, as the ability to recognize and control one’s emotions and feelings, is considered a new psychological approach to evaluating behavior in workplaces. job stress, as an imbalance between job needs and individual abilities, has always been one of the main challenges of workplaces. therefore, this research was conducted in one of the oil industries in tehran to investigate the effect of employees’ emotional intelligence on their job stress. materials and methods:  this research is a practical and analytical cross-sectional study. the population of this research, consisting of 300 employees, was selected by random stratified sampling. in this research, two questionnaires, bar-on emotional intelligence, and hse job stress were completed. also, for data analysis, lisrel 8.72 and spss 18 software were used to estimate the causal effect between research variables and calculate descriptive indices as well as compare average variables.results: the employees’ emotional intelligence and job stress had a significant inverse relationship; in other words, a higher level of emotional intelligence was associated with lower job stress. the subscales of responsibility and self-expression in the emotional intelligence test, and the subscales of relationship and role in the job stress test, had the highest and lowest numerical values in each test, respectively. also, based on the results, employees’ emotional intelligence levels and job stress were independent of their age and education level.conclusion: employees’ emotional intelligence level affects their amount of job stress. therefore, applying emotional intelligence skills in workplaces can significantly reduce the level of employees’ job stress.