شناسایی و رتبه‌بندی ریسک‌های ایمنی در پروژه‌های ساختمانی با رویکرد ترکیبی fmea و topsis فازی

مقدمه: یکی از بخش‌های مهم اقتصاد کشور که ظرفیت بالائی در ایجاد فرصت‌های شغلی دارد، پروژه‌های ساختمانی می‌باشد. پروژه‌های ساختمانی به‌عنوان جزئی از مجموعه عظیم و استراتژیک پروژه‌های عمرانی بوده که متاسفانه به دلیل بی‌توجهی به مقوله ایمنی، سهم عمده‌ای از حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص داده است. یکی از مهم‌ترین مسائلی که می‌تواند در ایجاد این حوادث در پروژه‌های ساختمانی دخیل باشد؛ ضعف یا فقدان مدیریت ارزیابی ریسک به‌صورت جامع و کارآمد می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی ریسک‌های ایمنی در پروژه‌های ساختمانی با رویکرد ترکیبی fuzzy fmea و fuzzy topsis می‌باشد.روش بررسی: پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی محسوب می‌گردد. مطالعه به صورت موردی روی پروژه احداث شهرک قصردریا واقع در شهرستان محمودآباد در سال 1394 پرداخته شده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق میدانی روی جامعه آماری شامل مدیران پروژه، مهندسان ناظر و مجری و متخصصان در زمینه ایمنی ساختمان انجام گردید. سپس داده ها در نرم‌افزارهای matlab, excel محاسبه شده و خروجی دو روش fuzzy fmea و fuzzy topsis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: ریسک‌های شناسایی‌شده، طی پرسش نامه در اختیار متخصصان و خبرگان در زمینه ی ایمنی ساختمان قرار گرفت. مهم‌ترین ریسک‌هایی که از روش fuzzy topsis استخراج‌شده مربوط به برخورد بازوی جرثقیل با ساختمان و لغزیدن و سقوط افراد از روی رمپ راه‌پله می‌باشد. در روش fuzzy fmea ریسک‌های مربوط به سقوط افراد از لبه گودبرداری، لغزیدن و سقوط از روی رمپ راه‌پله و سقوط از روی داربست و جایگاه های کار دارای بالاترین رتبه می‌باشند.نتیجه‌گیری: مهم ترین ریسک‌های شناسایی‌شده صنعت ساختمان از دو روش، شامل سقوط افراد از لبه گودبرداری، لغزیدن و سقوط از روی رمپ راه‌پله و سقوط از روی داربست، جایگاه‌های کار، برخورد بازوی جرثقیل با ساختمان و لغزیدن و سقوط افراد از روی رمپ راه‌پله می‌باشد.

Safety risk assessment and ranking of the construction projects with combined approach of FMEA and fuzzy TOPSIS

Introduction: Construction projects are one of the most important sectors of the economy of the country, which has a high capacity for job creation. Construction projects as part of a huge and strategic set of construction projects that unfortunately have a large share of workrelated accidents due to the lack of attention to safety. One of the most important issues that can contribute to these events in construction projects is the weakness or lack of comprehensive and efficient risk management. The purpose of the present study was to identify and rank safety risks in construction projects with the combined approach of FUZZY FMEA and FUZZY TOPSISMaterials and Methods: This study is descriptivesurvey research in terms of purpose and terms of data collection The research was conducted by case study in the case of Qasrdaria town project in Mahmudabad city in 2015. Data collection was through a field study on the statistical population, including project managers, supervising and executive engineers, and building safety experts. The data were calculated in MATLAB and EXCEL software and the output of FUZZY FMEA and FUZZY TOPSIS methods were analyzed. This method for subsequent stages of risk assessment and risk control based on their priority, as well as cost savings.Results: The identified risks were given to the building safety specialists in the form of a questionnaire. The most important risks extracted from the FUZZY T.O.P.S.I.S method were related to the colliding crane arm with the building and then slipping and falling off the people from the stair ramp. In the FUZZY F.M.E.A method, the risks associated with falling from the edge of the pit, slipping and falling off the stair ramp, as well as falling from the scaffolding and workstations are the highest.Conclusion: The most important identified risks in the construction industry based on these two ways are as follows: falling off the edge of a pit, slipping and falling from a stair ramp falling from a scaffold, workstations, colliding of crane arm with the building and slipping and falling people from the stair ramp