مدل برنامه‌ریزی امکانی چندهدفه برای مسئله طراحی شبکه زنجیره تامین پلاکت با درنظرگیری عدم ‌قطعیت در تقاضا و تعداد اهداکنندگان

در سال‌های اخیر به دلایل گوناگونی نظیر شیوع بیماری‌هایی چون سرطان، تصادفات رانندگی، رخداد بلایای طبیعی و ... نیاز به خون و فرآورده های آن افزایش‌ یافته است. موضوع بسیار مهم در مورد خون و فرآورده‌های خونی، فسادپذیری آن‌ها است. جمع‌آوری بیش‌ازحد خون باعث اتلاف شده، درحالی‌که موجودی ناکافی آن نیز منجر به کمبود و کاهش سطح خدمت در نقاط تقاضا می‌گردد که می‌تواند هزینه‌های جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد. با توجه به اینکه در دنیای واقعی عرضه خون از سوی اهداکنندگان دارای حالت منظم و مستمر نیست و تقاضا نیز برای فراورده‌های خونی حالت قطعی ندارد، برنامه ریزی مناسب جهت جمع‌‌آوری و تولید خون و فرآورده های آن مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در بین فرآورده های خونی، پلاکت‌ها با داشتن طول عمری معادل پنج روز فسادپذیرترین فرآورده خونی می‌باشند. لذا در این مقاله به ارائه یک مدل برنامه‌ریزی امکانی چنددوره‌ای تحت شرایط عدم قطعیت در عرضه و تقاضا برای مسئله طراحی یکپارچه شبکه جمع‌آوری و تولید پلاکت در زنجیره تامین خون پرداخته شده که هدف آن مینیمم کردن هزینه های کل شبکه و ماکزیمم کردن کیفیت پلاکت‌های تولید شده است. مدل پیشنهادی، ویژگی‌های خاص این زنجیره شامل کیفیت پلاکت موردنیاز بیمار، انواع اهداکنندگان و دو روش‌ متفاوت تولید پلاکت (خون کامل و آفرزیس) را در نظر می‌گیرد. پس از تبدیل مدل برنامه‌ریزی امکانی به یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط (milp)، مدل به صورت دقیق با استفاده از cplex در نرم افزار gams حل شده و کارایی آن با مطالعه موردی شبکه تامین خون شهر تهران نمایش داده شده است.

a multi-objective possibilistic model to platelet supply chain network design considering uncertainty in demand and number of donors

in recent years, the need for blood and its products has increased due to various reasons including traffic accidents, natural disasters, spread of diseases such as cancer, etc. a very important issue regarding blood and blood products is their perishability. excessive blood collection causes waste, while insufficient blood supply leads to shortages at demand points, which can result in irreparable costs. given that the supply of blood from donors is not regular and continuous and the demand for blood products is not certain in the real world, appropriate planning for the collection and production of blood and its products has attracted the attention of many researchers. among blood products, platelets are the most perishable blood product, with a lifespan of five days. in this paper, a mixed linear programming (milp) model under supply and demand uncertainty is presented for the integrated design problem of platelet collection and production network in blood supply chain, which aims to minimize the total network costs and maximize the quality of platelets produced. the specific characteristics of this blood product, such as types of donors and two    different platelet production methods (whole blood and apheresis), are considered. in order to solve the model using a probabilistic programming approach, the initial non-deterministic model is converted into a deterministic model and the model is solved exactly by the cplex solver in gams. the efficiency of the model is demonstrated with a case study related to the blood network of tehran.