آیه 81 سوره زخرف: از استثناء تا اولویت
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
زراعت‌پیشه محمود
|
|
منبع
|
منطق پژوهي - 1395 - دوره : 7 - شماره : 1 - صفحه:41 -57
|
|
چکیده
|
در آیه 81 سوره زخرف چنین می‌خوانیم که «قُلْ اِنْ کانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَاَنَا اَوَّلُ الْعابِدینَ: اگر خدا فرزند داشت، من نخستین عابدم». بیش‌تر مفسران بر این باورند که این آیه حاوی استدلالی است که می‌توان آن را در قالب یک قیاس استثنایی بیان کرد. اما، با وجود پیشنهادهای مختلف برای صورت‌بندی این استدلال در قالب این قیاس، تقریباً هیچ‌یک از صوری‌سازی‌های مزبور تصویر کاملی از مفاد آیه را به‌دست نمی‌دهند و صدق و اعتبار آن را تامین نمی‌کنند. دشواری این آیه و کثرت و تنوع تفاسیر ذیل آن، بی‌شک، در ارتباطی مستقیم و محوری با واژه «اول» در آیه مزبور قرار دارد. در این تحقیق، پس از نقد و بررسی هر‌یک از تفاسیر مزبور، قالب قیاس اولویت یا طریق اولایی پیشنهاد می‌شود و ادعا خواهد شد که این شکل از استدلال، از نظر بهره‌مندی از یک حدّ اضافه، می‌تواند به‌خوبی مفاد آیه را به‌نمایش بگذارد.
|
|
کلیدواژه
|
قرآن، زخرف، قیاس استثنایی، قیاس اولویت/قیاس طریق اولی
|
|
آدرس
|
دانشگاه بیرجند, دانشکده ادبیات, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
m.zeraatpishe@birjand.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|