بررسی زمینه‌ها و دامنه‌های حقوق معرفتی انسان از دیدگاه کلیفورد

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و مسایل معرفت‌شناسی، شیوه حصول باورهاست و یکی از مهم‌ترین رهیافت‌های نیل به این مقصود را دبلیو. کی. کلیفورد ارایه کرده است؛ وی با اتخاذ رویکرد دلیل‌گرایی قوی، در پی‌ریزی بنیان جدیدی برای پذیرش باور، نقش عمده‌ای داشت. عمده‌ترین نقطه اتکای وی در این مسیر پیوند میان اخلاق و معرفت‌شناسی است، به نحوی که هر خطای معرفتی خطایی اخلاقی خواهد بود. معیارهایی که وی برای رعایت حریم حقوق معرفتی، معرفی می‌کند بسیار سخت‌گیرانه و دقیق است. ترسیم دقیق فراز و نشیب‌های تفکر وی و بایدها و نبایدهایش در این موضوع، نشان از آن دارد که کلیفورد با دقت عملی خاصی به باورهای خویش و باورهای اطرافیانش می‌نگرد. او با صبر و حوصله و هم‌چون مصلحی که به دنبال اصلاح و دانستن و از همه مهم‌تر یافتن حقیقت است با شجاعت و تهور خاص خودش به تفکیک باورهای سره و ناسره می‌پردازد، هرچند او در کنار همه این دقت‌ها و بی‌تکلفی‌ها در پذیرش باورهای درست، خود را از شناخت برخی باورهای حقیقی محروم کرده است.