نظریة عدمی شر؛ چالش‌ها و پاسخ‌ها

نظریة عدمی شر نظریة عامی در باب ماهیت شرور است که بر طبق آن همة شرور سرشتی عدمی (یا به تعبیر دیگر، سلبی) دارند. در سده‌های میانه فیلسوف‌ الهیدانان مسیحی برجسته‌ای همچون سنت آگوستین و توماس آکوئینی طرف‌دار این نظریه بوده‌اند. این نظریه پس از قرن‌ها کم‌توجهی اخیراً در میان فیلسوفان دین معاصر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله پس از مروری کوتاه بر پیشینه تاریخی این نظریه در دیدگاه آگوستین و آکوئینی، تفسیری از نظریة عدمی در فلسفة دین معاصر ارائه خواهیم داد. سپس برخی ادله له این نظریه را مطرح می‌کنیم و نشان خواهیم داد که این ادله چندان قابل قبول نیستند. در ادامه، ادلة مخالفان نظریة عدمی را طرح و بررسی می‌کنیم. تکیه این ادله بر طرح دو نمونه نقض برای نظریة عدمی است: درد و شرور اخلاقی. در هر دو مورد، ابتدا مهم‌ترین دیدگاه‌های طرفین نزاع طرح و بررسی می‌شوند و در ادامه استدلال می‌شود که ضعف اساسی در ادبیات معاصر این بحث کم‌توجهی به دیدگاه‌های مرتبط در شاخه‌های دیگر فلسفة معاصر به‌خصوص دو حوزة فلسفة ذهن و فلسفة اخلاق است. به‌نظر می‌رسد تعیین تکلیف دربارة نظریة عدمی شر به عنوان یک نظریة مطرح در حوزة فلسفة دین بدون روشن‌کردن مبانی این بحث در دو حوزة فلسفة ذهن و فلسفة اخلاق ممکن نیست.

The Privation Theory of Evil; Challenges and Responses

The Privation Theory of Evil (PT) is a general theory about the nature of evil according to which all kinds of evil have a privative (or negative) nature. During the Middle Ages some great philosophertheologians such as Augustine and Aquinas endorsed (PT). After being neglected for a long time, recently philosophers of religion have shown interest (PT). In this paper, after a brief review of Augustine’s and Aquinas’ views, we first provide a comprehensive sketch of (PT). Then we examine some of the arguments proposed in favour of (PT) and show that they are not conclusive. Then we discuss two counterexamples proposed by the opponents of (PT), namely pain and moral evil. First, we investigate and critique the views of the two sides and then we argue that the main deficiency of the current debate is the philosophers of religion don’t utilities the relevant theories of philosophy of mind and ethics to illustrate their philosophical grounds. Without clarification of these grounds any wellbased judgment about (PT) seems to be impossible.