تمرکز مشتری و ریسک سقوط قیمت سهام: شواهدی از شرکت‌های ایرانی

مدیریت ارتباط با مشتری، همواره شرکت‌ها را به جذب مشتریان عمده و نیز حفظ آنان برای مبادلات آتی واحد تجاری ترغیب می‌نماید. با این حال، وابستگی شدید شرکت‌ها به مشتریان عمده، می‌تواند ریسک‌هایی را نیز به همراه داشته باشد. از این‌رو، مقاله حاضر به بررسی تاثیر تمرکز مشتری بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‌ها می‌پردازد. بدین منظور، برای سنجش ریسک سقوط قیمت سهام از دو سنجه چولگی منفی بازده سهام و نوسان‌های پایین به بالا و برای اندازه‌گیری تمرکز مشتری شرکت‌ها نیز از شاخص هرفیندال- هیرشمن استفاده گردید. فرضیه تحقیق با استفاده از نمونه‌ای متشکل از 96 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1395 تا 1399 و با بهره‌گیری از مدل رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده‌های ترکیبی مورد بررسی قرارگرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که شرکت‌های دارای تمرکز مشتری، ریسک سقوط قیمت سهام بیشتری را تجربه می‌کنند. علاوه بر این، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نیز نشان دادکه استفاده از معیار جایگزین برای سنجش تمرکز مشتری نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج تحقیق از استحکام برخوردار است.

customer concentration and stock price crash risk:evidence from iranian firms

customer relationship management encourages firms to attract and retain majority customers for future corporate transactions. however, greater dependency on majority customers results in certain risks for firms. as such, the present study is concerned with investigating the effect of customer concentration on the corporate stock price crash risk. in doing so, two measures of negative skewness of stock returns and bottom-up volatility are employed to compute stock price crash risk, and  herfindahl-hirschman index serves to calculate customer concentration. the research hypothesis is built on a sample of 96  firms listed on the tehran stock exchange during the years 2016-2020 and tested using multivariate regression model based on panel data. the results suggest that higher customer concentration results in the enhancement of stock price crash risk. moreover, the results of sensitivity analysis reveal that using an alternative proxy to measure customer concentration fails to exert any significant influence on the research results, thereby confirming the robustness of the findings.