طراحی و اعتبار سنجی الگوی بررسی نقش سوگیری شناختی مدیران بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر نقش سوگیری شناختی مدیران است. پژوهش حاضر، از نوع‌ توصیفی‌ و به لحاظ هدف از نوع کاربردی-توسعه‌ای و از لحاظ گردآوری داده‌، میدانی محسوب می‌شود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان به تعداد 11 نفر و در بخش کمی شامل مدیران شرکت‌های ‌بورس اوراق بهادار از سال 1400-1396 می‌باشد. تعداد کل شرکت‌ها بر اساس آمار دریافت شده 105 شرکت است که از میان آن‌ها تعداد 50 شرکت به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه و پرسشنامه بوده و با استفاده از روش تحلیل کیفی داده بنیاد و حداقل مربعات جزئی، داده‌های پژوهش تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد مولفه‌های سرمایه فکری، فعالیت‌های ذهنی ناخودآگاه و سبک‌های تصمیم‌گیری بر سوگیری شناختی مدیران تاثیرگذارند. همچنین مولفه‌های سوگیری شناختی مدیران، فرایندهای ارزیابی شناختی اولیه و ثانویه و سوگیری اطلاعات منفی نیز بر توانمندسازی مدیران تاثیرگذارند. در نهایت نشان داده شد که توانمندسازی مدیران منجر به ارزیابی عملکرد می‌شود.

designing and validating a model for examining the role of managers’ cognitive bias on the performance of companies admitted to the tehran stock exchange

the purpose of this research is to investigate the impact of the cognitive bias of managers. the current research is descriptive and applied-developmental in terms of purpose, and field-based in terms of data collection. the statistical population in the qualitative section includes 11 experts and in the quantitative section it includes managers of stock exchange companies from 2016-2018. the total number of companies based on the received statistics is 105 companies, of which 50 companies were selected by random sampling. the tools of data collection were interviews and questionnaires, and the research data were analyzed using the qualitative data analysis method of foundation and partial least squares. the results of the research showed that the components of intellectual capital, unconscious mental activities, and decision-making styles affect managers’ cognitive bias. also, the components of managers’ cognitive bias, primary and secondary cognitive evaluation processes, and negative information bias also affect managers’ empowerment. finally, it was shown that empowering managers leads to performance evaluation.