بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی سازندهای سورمه، فهلیان، و گدوان در میدان عظیم نفتی گچساران

هدف پژوهش پیش رو ارزیابی ژئوشیمیایی آلی سازندهای فهلیان، گدوان، و سورمه به عنوان سنگ های منشاء احتمالی در میدان نفتی گچساران با استفاده از روش پیرولیز راک اِوَل می باشد. تمام نمونه های هر سه سازند دارای مقادیر شاخص مهاجرت (s1/toc) کمتر از 1.5 می باشند که نشاندهنده طبیعت برجای هیدروکربورهای موجود در آنها می باشد. نمودارهای toc در مقابل s2 و toc در مقابل s1+s2 حاکی از پتانسیل هیدروکربورزایی مناسب برای سازندهای فهلیان و سورمه و مناسب تا خوب برای سازند گدوان است. کروژن موجود در سازندهای فهلیان و سورمه از نوع iii و سازند گدوان از نوع مخلوط ii iii و نوع ii، تعیین شد. از اینرو، سازندهای فهلیان و سورمه حاوی مواد آلی با منشاء خشکی (گاززا)، و سازند گدوان حاوی مواد آلی با هر دو منشاء آواری و دریایی (با توانایی تولید هر دوی نفت و گاز) می باشند. مطابق با نمودار t max در مقابل شاخص هیدروژن (hi)، سازند گورپی سازندی با توانایی تولید مخلوط نفت و گاز، و گاز می باشد و سازندهای فهلیان و سورمه سازندهایی با توانایی تولید فقط گاز می باشند. اما بر اساس ترسیم مقادیر toc در برابر s2/s3، هر سه سازند گدوان، فهلیان، و سورمه سازندهایی گاززا تعیین شدند. از لحاظ نوع رخساره آلی، سازند سورمه در بخش cd، سازند فهلیان در بخش c و cd، و سازند گدوان عمدتاً در بخش bc و c از نمودار جونز قرار می گیرند. از اینرو، سازند گدوان نسبت به سازند فهلیان و این سازند نسبت به سازند سورمه در شرایط احیایی تر نهشته شده اند. همچنین، هر سه سازند گدوان، فهلیان، و سورمه از لحاظ بلوغ حرارتی در پنجره نفت زایی قرار می گیرند، با این تفاوت که بلوغ سازند سورمه از فهلیان و سازند فهلیان از گدوان بیشتر است.

source rock characterization of the fahlian, gadvan, and surmeh formations in giant gachsaran oilfield

the aim of this study is geochemical evaluation of the fahlian, gadvan, and surmeh formations as possible source rocks in gachsaran oil field using rock eval pyrolysis manner. all of the studied samples possess migration index amounts lower than 1.5 showing indigenous nature of their hydrocarbons. toc versus s2 and toc against s1+s2 diagrams suggest fair hydrocarbon generation potential for the fahlian and surmeh formations and fair to good potential for the gadvan formation. for the fahlian and surmeh formations type iii kerogen and for the gadvan formation mixed type ii and ii iii kerogens were identified. so, the fahlian and surmeh formations contain organic matter with terrigenous source (gas prone) and the gadvan formation possess both of marine and terrigenous organic matter (oil and gas prone). according to the cross plot of tmax versus hydrogen index (hi), the gurpi formation is capable of mixed gas and oil, and gas generation and the fahlian and surmeh formations considered only gas prone formations. in terms of organic facies type, the surmeh, fahlian, and gurpi formations located in cd, c and cd, and bc and c zones of jones diagram, respectively. so, the gadvan formation in compare to the fahlian formation and the fahlian formation in compare to the surmeh formation, deposited under more anoxic conditions. in terms of thermal maturity, all of the fahlian, gadvan, and surmeh formations located in oil window zone, but the surmeh formation possess higher maturity than the fahlian formation and the fahlian formation have highr maturity in compare to the gadvan formation.