مطالعه ای بر سرشت نمایی مخازن ماسه ای بورگان واقع در شمال غرب خلیج فارس بسوی کویت

ﺳﺎزﻧﺪ ﮐﮋدﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﻦ آﻟﺒﯿﻦ از دﯾﺪﮔﺎه زﻣﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﻔﺖ ﯾﮑﯽ از ﺳﺎزﻧﺪ ﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﻧﻔﺘﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد. زﺑﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﻣﺎﺳﻪ ای اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ در ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس اداﻣﻪ ﺳﺎزﻧﺪ ﻫﺎی ﻣﺎﺳﻪ ای ﺑﻮرﮔﺎن ﮐﻮﯾﺖ، ﻧﻬﺮ ﻋﻤﺮ ﻋﺮاق و ﺧﻔﺠﯽ و ﺻﻔﺎﻧﯿﺎ در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﮐﻪ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺨﺎزن ﻣﺎﺳﻪ ﺳﻨﮕﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾ ﻨﺪ. ﺷﯿﻞ ﻫﺎی اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺳﻨﮓ ﻣﻨﺸﺎء و ﭘﻮش ﺳﻨﮓ ﻣﻬﻢ ﻣﺨﺎزن ﻧﻔﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯿﮕﺮدد. ﺑﺎ ﻣﺮوری ﻣﺠﺪد ﺑﻪ ﺑﺮﺳﯽ اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ در ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺷﻤﺎل ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺑﺴﻤﺖ ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﻧﻔﺘﯽ ﮐﻮﯾﺖ و ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺎ ارزش ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﺼﻮرت ﻏﯿﺮ رﺳﻤﯽ ﺑﻪ ﺳﻪ زون ﻣﺨﺰﻧﯽ ﺑﻘﺮار زﯾﺮ: a, b, c و ﯾﺎ ﺑﻮرﮔﺎن ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ، ﻣﯿﺎﻧﯽ و ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﮕﺮدد. ﻓﺮو اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺳﻄﺢ آب درﯾﺎ در اﺑﺘﺪای آﻟﺒﯿﻦ، ﺷﺮوع ﺗﻪ ﻧﺸﺴﺖ رﺳﻮﺑﺎت ﺗﺨﺮﯾﺒﯽ ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﻮرﮔﺎن ﺑﺮ روی ﺳﺎزﻧﺪ ﺷﻌﯿﺒﺎ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭼﯿﻨﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﮑﺎﻧﺴﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦ و اﺑﺪاع ﻣﺪل ﻫﺎی رﺳﻮﺑﯽ در ﺑﻬﺒﻮد ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎی رﺧﺴﺎره اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﯿﻨﻤﺎﯾﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺘﺮوﮔﺮاﻓﯽ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد ﺑﻮرﮔﺎن ﻣﺎﺳﻪ ای ﺑﺎﻻی 70% و ﻓﻠﺪﺳﭙﺎت ﮐﻤﺘﺮ از 5% را ﮔﺰارش ﻣﯿﺪﻫﺪ. ﭼﻬﺎر ﺗﯿﭗ ﮐﺎﻧﯽ اﺗﻮژﻧﯿﮑﯽ در اﯾﻦ ﺳﺎزﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﻮده، ﮐﻮارﺗﺰ، ﮐﻠﺴﯿﺖ، ﺳﯿﺪرﯾﺖ، ﭘﯿﺮﯾﺖ، ﮔﻠﻮﮐﻮﻧﯿﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع از ﮐﺎﻧﯽ ﻫﺎی رﺳﯽ. آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﺎﻧﯽ ﻫﺎی رﺳﯽ ﻣﺨﺰن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد ﮐﺎﻧﯽ ﻫﺎی ﮐﺎﺋﻮﻟﯿﻨﯿﺖ، ﺑﻤﯿﺰان ﻓﺮاوان اﯾﻠﯿﺖ/ ﻣﻮﻧﺖ ﻣﻮرﯾﻠﻮﻧﯿﺖ ﺑﻤﯿﺰان ﺟﺰﯾﯽ در ﻣﺨﺰن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻨﺸﺎ ء رﺳﻮﺑﺎت آواری در اﯾﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ دﻟﺘﺎﯾﯽ از ﺳﻤﺖ ﺳﭙﺮ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﯾﺮان ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎی ﭘﺘﺮوﻓﯿﺰﯾﮑﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﻮار ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ (ﺳﭙﺮ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن) ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺨﺰﻧﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮار ﺷﻤﺎﻟﯽ اﯾﺮان دارد و ﮐﯿﻔﺖ ﻣﺨﺰن ﺑﻮرﮔﺎن ﺑﺴﻤﺖ ﮐﻮﯾﺖ و ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن از ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ