افزایش حجم و شوری آب های تولیدی چاه های نفت و گاز، مطالعه موردی: مخزن گازی مزدوران

تولید نفت و گاز در میادین نفتی و گازی همراه با تولید آب ((produced water می باشد. اکثر مخازن در ابتدای تولید، حاوی آب تولیدی شیرین بوده که با گذر زمان و افزایش برداشت و افت فشار، شوری آب تولیدی افزایش یافته است. تولید آب شور باعث ایجاد خوردگی و گرفتگی در تاسیسات سرچاهی و در نتیجه کاهش تولید گاز می‌گردد. منشایابی این پدیده به منظور ارائه راهکار مناسب جهت کم کردن شوری امری ضروری است. میدان گازی خانگیران واقع در شمال شرق ایران دارای دو سازند گازی مجزای مزدوران در پایین و شوریجه در قسمت بالاتر می باشد. نمونه آب تولیدی سرچاهی از چاههای شور و شیرین در مخزن مزدوران و 2 نمونه درون چاهی از آبران زیر مخزن (عمق حدود 3 کیلومتری) جهت مقایسه و آنالیزهای مختلف گرفته شد. مخزن مزدوران دارای دو مشکل عمده شوری بالای آب تولیدی و همچنین حجم آب تولیدی زیاد بوده که در برخی از چاهها باعث مرگ آنها شده است. نتایج نشان داد که دو نمونه عمقی آبران رفتار متفاوتی نشان می دهند. بطوریکه نمونه عمقی شماره 17 که در ارتفاع بالاتری از نمونه شماره 13 گرفته شده است، منشا انحلال نمک را نشان داده است، در حالیکه نمونه 13، منشا آب دریای قدیمی تبخیر شده را نشان می دهد. بنابراین در مخزن خانگیران، آبرانهای مختلفی وجود دارد که می توانند هر کدام منشا احتمالی آبهای تولیدی سرچاهی باشند. نمونه های آب تولیدی سرچاهی شور رفتاری مشابه با آبران شماره 13 را نشان دادند. منشا آب تولیدی شیرین نیز حاصل میعان بخارات آب موجود در مخزن در طی تولید است. بنابراین آبهای تولیدی شور سرچاهی حاصل اختلاط آب شورابه با ترکیب مشابه آبران شماره 13 با آب شیرین مانند بخار آب مایع شده موجود در مخزن می باشند.