بررسی ساختار منافذ و خصوصیات فرکتال سنگ های کربناته ریز دانه‌ی گرو و سرگلو با استفاده از آنالیز جذب در فشار پایین نیتروژن

در این مطالعه خصوصیات منافذ نمونه‌های سنگ‌های کربناته ریزدانه در ایران، برروی 9 نمونه برداشت شده از سازندهای گرو (5 نمونه) و سرگلو (4 نمونه) با استفاده از روش جذب در فشار پایین نیتروژن مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان کل کربن آلی موجود در نمونه‌های سازند گرو مابین wt% 64/0 تا wt% 21/5 (میانگین wt% 2/3) و برای سازند سرگلو مابین wt% 12/0 تا wt% 94/10 (میانگین wt% 3/4) متغیر می‌باشد. کانی کربناته بیشترین میزان کانی (میانگین wt% 64) موجود در نمونه‌های مطالعه شده در هر دو سازند گرو و سرگلو را شامل می‌شود. بعد از کربنات‌ها، کوارتز (میانگین wt% 15) و کانی‌های رسی(میانگین wt% 9) قرار می‌گیرند. حجم منافذ محاسبه شده مابین g100/3cm 6/0 و g100/3cm 5/2 با میانگین g100/3cm 4/1 متغیر است که مشابه تحقیقات انجام شده بروی شیل‌های گازی آمریکا می‌باشد. یک رابطه‌ی خطی میان میزان کربن آلی و خصوصیات منافذ برای نمونه‌های هر دو سازند گرو و سرگلو مشاهده شد. به دلیل تغییرات گسترده‌تر میزان کل کربن آلی در سازند سرگلو نسبت به سازند گرو، این رابطه خطی در سازند سرگلو مشهودتر می‌باشد . بعد فرکتال بدست آمده برای نمونه‌های مطالعه شده مابین 45/2 و 81/2 و با میانگین 64/2 متغیر است. مقادیر نسبتا بالای بعد فرکتال بدست آمده نمایانگر میزان بالای ناهمواری و پیچیدگی در سطوح منافذ نمونه‌های شیلی گرو و سرگلو می‌باشد. وجود رابطه‌ی مستقیم میان میزان ماده آلی و بعد فرکتال را می‌توان به وجود ریزمنافذ در مواد آلی و در نتیجه ساختار ناهموار و پیچیده منافذ نسبت داد. براساس مشاهدات میزان ماده آلی به عنوان مهمترین پارامتر کنترل کننده‌ی خصوصیات منافذ در نمونه‌های سازند گرو و سرگلو معرفی شد.