ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﻫﻮﯾﺖ ﯾﺎﺑﯽ زﻧﺎﻧﻪ در ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن زن در ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ ﺷﻮرای اﺳﻠﺎﻣﯽ

ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﺮﺻﻪی ﻣﺸﺎرﮐﺖِ ﺳﯿﺎﺳﯽ زﻧﺎن اﯾﺮان ﭘﺲ از وﻗﻮع اﻧﻘﻠﺎب اﺳﻠﺎﻣﯽ، ﻗﻮه ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬاری ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ؛ دورهی ﭘﻨﺠﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳﻠﺎﻣﯽ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﻀﻮر ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد زﻧﺎن در ﻣﻘﺎم ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮد. در اﯾﻦ دوره زﻧﺎن ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻬﻤﯽ در ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪی اﯾﺮان ﺷﺪﻧﺪ. ﭘﺮﺳﺶ اﺻﻠﯽ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن زن در ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻧﺎن در ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ ﺷﺪﻧﺪ؟ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺮوح ﻣﺬاﮐﺮات ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ، ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪی ﻣﺠﻠﺲ و ﻧﺸﺮﯾّﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﺿﻤﻦ ﺑﯿﺎن ﭘﯿﺸﯿﻨﻪی ﻣﺸﺎرﮐﺖ زﻧﺎن در ﻋﺮﺻﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺼﻮّﺑﺎت ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ ﺷﻮرای اﺳﻠﺎﻣﯽ در ﺧﺼﻮص زﻧﺎن، ﺑﻪ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻘﺶ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن زن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮِ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪی اﯾﺮان و در ﭘﯽ آن، اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن، ﺗﺤﺼﯿﻠﺎت ﺑﺎﻟﺎﺗﺮِ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن زن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دورهﻫﺎی ﭘﯿﺸﯿﻦ، روی ﮐﺎر آﻣﺪن دوﻟﺖِ ﻫﻢﺳﻮ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن، ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ-اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺗﺄﺛﯿﺮ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ در اﻓﺰاﯾﺶ آﮔﺎﻫﯽ زﻧﺎن، از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن زن در ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﻨﺪ. ﺿﻤﻨﺎً ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻘﺶ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﻮﯾّﺖدر ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت زﻧﺎن، ﮔﻔﺘﻤﺎنﻫﺎی ﻫﻮﯾّﺘﯽِ ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﻮزهﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ-اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺟﺎﯾﮕﺎه زﻧﺎن در اﻧﻘﻠﺎب اﺳﻠﺎﻣﯽ و ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻠﺎﻣﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه در ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ