تحلیل محتوای کیفی موانع شفافیت در رسانه‌های خبری ایران

پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع شفافیت در رسانه‌های خبری ایران انجام شده است. بدین منظور تعداد 52 نفر از مدیران و متخصصان رسانه، ارتباطات، جامعه شناسی و حقوق با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی و پرسشنامه عمیق نیمه ساختارمند مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته‌‌ها شامل موانع شفافیت رسانه‌‌‌ای در دو بخش درون سازمانی و برون سازمانی بود. موانع درون سازمانی شامل13 مقوله: فقدان امنیت شغلی و مالی اصحاب رسانه ، مشکلات مالی و اقتصادی رسانه‌‌ها، وجود رانت در رسانه‌‌ها، فقدان شایسته سالاری، نبود محتوای حرفه‌‌‌ای مخاطب محور، کمبود زیرساخت‌‌های فناورانه، خودسانسوری و ترس اصحاب رسانه و...؛ و موانع برون سازمانی شامل 15 مقوله: پایین بودن نقدپذیری مسوولان، ضعف قوانین و مقررات رسانه‌ای، نبود چارچوب شفاف آزادی رسانه‌‌ها، نبود نظام صنفی رسانه‌ای کارآمد، وجود رسانه‌‌های دولتی انحصاری، نبود مدیران کارآمد رسانه‌ای در مناصب دولتی، انفعال مردم در برابر رسانه‌‌ها، نگاه ابزاری دولتمردان به رسانه‌‌ها، عدم پاسخگویی به نیازهای رسانه‌‌ها و... بود. یافته‌‌ها نشان داد که یکی از راهکارهای عملی مقابله با بحران‌‌های اجتماعی و اقتصادی امروزی و مبارزه با فسادهای ساختاری، ایجاد جریان آزاد اطلاعات و توجه به شفافیت رسانه‌ای است.

qualitative content analysis of barriers to news media transparency in iran

the aim of this study was identifying barriers to news media transparency in iran. for this purpose52 members of managers, researchers and activists in media, communication, sociology and law were selected with purposive sampling and studied by qualitative content analysis and a semi-structured deep questionnaire. findings included barriers to media transparency in both intra-organizational and extra-organizational. extra-organizational barriers included 13 categories: lack of job security of media owners, financial problems of the media, rent in the media, lack of meritocracy, lack of professional content, lack of hardware infrastructure, self-censorship and external barriers included 15 categories: lack of job security, lack of media freedom framework, lack of a media organization, state media monopoly,... .findings show that creating free flow of information and paying attention to media transparency is one of the practical solutions to deal with social and economic crises and fight against structural corruption.