سیاست‌گذاری سواد رسانه‌ای در ایران: چالش‌ها و ظرفیت‌ها

با توجه به اهمیت مقوله سواد رسانه ای به عنوان مقوله ای نوین در دنیای جدید که رسانه های مجازی نقش موثری در شکل دهی به بسیاری مقولات فرهنگی و اجتماعی پیدا کرده اند، این موضوع در سالهای اخیر در عرصه سیاست گذاری نیز مورد توجه قرار داشته است. با این حال، با توجه به تعدد نهادهای تصمیم گیر و سیاست گذار در این زمینه در ایران، این امر با چال شهای مختلفی مواجه است. با توجه به این امر، پژوهش حاضر با اینهدف که چالش ها و ظرفیت های سیاستگذاری سواد رسانه ای در ایران را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد، انجام شده است. لذا، ضمن مصاحبه با مسئولین و کارشناسان متخصص در چهار نهاد موثر در این زمینه (شورای عالی فضای مجازی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما) به روش مصاحبه گلوله برفی، بهدنبال پاسخ به این سوال است که نهادهای متولی سواد رسان های در ایران چه سیاست هایی برای ارتقای سواد رسانه ای در ایران تدوین و اجرا کرده اند؟ این سیاست ها چه مزایا و کاستی هایی دارد؟ و چه راهکارهایی برای بهبود سیاستگذاری وبرنامه ها و اقدامات ارتقای سواد رسان های در ایران وجود دارد؟ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﺮم اﻓﺰاری ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ، ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺪد ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ، ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ روﺷﻨﻲ ﻣﻴﺎن آﻣﻮزش ﺳﻮاد رﺳﺎﻧﻪ ای و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎزی در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ دﻳﺪه ﻧﺸﻮد و ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﻫﺎ، ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬاری ﻫﺎی ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ رﻫﻨﻤﻮن ﺷﻮد. ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس، ﻻزم اﺳﺖ ﻳﻚ ﻧﻬﺎد ﻓﺮادﺳﺘﮕﺎﻫﻲ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﻲ اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ) ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬاری در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬاری در ﻛﻠﻴﻪ ﺣﻮزه ﻫﺎ (ﺷﺎﻣﻞ آﻣﻮزش و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎزی و ...) در آن ﺻﻮرت پذیرد

Media Literacy Policy in Iran: Challenges and Capacities

Given the importance of media literacy, which has been considered in the field of policymaking in recent years, and given the multiplicity of decisionmaking institutions and policymakers in this field in Iran, this is facing various challenges. The present study was conducted with the aim of analyzing the challenges and capacities of media literacy policy in Iran. While interviewing officials and experts in four effective institutions in this field (Supreme Council of Cyberspace, Ministry of Education, Ministry of Culture and Islamic Guidance and the Radio and Television Organization) through snowball interviews, seeks to answer the question that What policies have the media literacy institutions in Iran developed and implemented to promote media literacy in Iran?Findings show that due to the multiplicity of decisionmaking institutions in this field, there is no clear distinction between media literacy education and culture in this field and imbalances in planning lead to unsuccessful policies. Accordingly, it is necessary to designate a suprainstitutional body (such as the Supreme Council of the Cultural Revolution) as a policy reference in this field and to make policy in all areas (including education and culture, etc.).