بازخوانی قاعدۀ فقهی اعراض
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رضائی راد عبدالحسین
|
|
منبع
|
پژوهش هاي فقهي - 1396 - دوره : 13 - شماره : 2 - صفحه:389 -412
|
|
چکیده
|
این مقاله با هدف بهینه‌سازی و ارتقای قانون‌های موضوعه برای افزایش امنیت مالی در جامعه ضمن مقایسۀ نظرهای فقهای مختلف شیعه با دیدگاه‌های موجود در حقوق کشورهای دیگر، دربارۀ ماهیت حقوقی اعراض و تکلیف اموال معرض‌ٌعنه، این مبحث را با ادلۀ عقلی و نقلی و روش‌های علم فقه و حقوق بررسی می‌کند و تنها در صورتی اعراض را موجب قطع ارتباط مالکیت مال با مالکش می‌شناسد که مال مُعْرَضٌ‌عنه از اموال کم‌اهمیت باشد و عدم برگشت مالک و قطع دائم تمایل او به مطالبۀ مالش، محرز و قراین کافی بر این مطلب موجود باشد. این نظریه می‌تواند تعدیل‌کنندۀ افراط و تفریط‌هایی باشد که به بهانۀ اعمال این قاعده در جامعه به وقوع پیوسته است یا امکان وقوع دارد و اموال مردم را از تصاحب بی‌مورد حکومت‌ها به بهانه و ادعای اعراض در امان بدارد. در این مقاله همچنین تکلیف مال معرض‌ٌعنه در صورت رجوع مالک از اعراض و تفاوت مال متروک و مال اعراضی بررسی می‌شود. یکی دیگر از مباحث این مقاله معرفی جایگاه قاعدۀ اعراض در نظام حقوقی ایران و سایر نظام‌های حقوقی و نقد و برسی دلایل نظریه‌های موجود در این زمینه و داوری میان آنهاست.
|
|
کلیدواژه
|
اعراض، اموال (مال)، تملک، فقه، قاعده (قواعد)، مالکیت
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید چمران اهواز, دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
ahrr39@scu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|