معنا و مبنای وکالت پارلمانی

بنیان‌شناسی فقهی نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی با توجه به ویژگی‌های نظام و تفاوت بنیادینِ آن با نظام‌های عرفی اهمیت دارد. در نظام‌های عرفی، چگونگی رابطۀ نمایندۀ مجلس با مردم، از نظر حقوقی تعیین‌کنندۀ جایگاه و نقش نماینده، مسئولیت‌ها و وظایف اوست؛ اما به‌دلیل بنیان فقهی نظام اسلامی ایران، پی بردن به جایگاهِ حقوقی و فقهی نمایندۀ مجلس تنها به بررسی رابطۀ نمایندۀ مجلس با مردم خلاصه نمی‌شود، بلکه رابطۀ نماینده با جایگاه ولی فقیه نیز به همان اندازه مهم است.این گفتار با روش استنادی در پی آن است که نشان دهد گرچه به گونه‌هایی از رابطه، مانند وکالت و نیابت در این زمینه توجه شده است، به‌نظر می‌رسد این گونه‌ها، هر کدام، تنها به یکی از رابطه‌ها (رابطۀ نماینده با مردم، یا رابطۀ نماینده با ولی فقیه) توجه دارد و هیچ کدام، به هر دو رابطه همزمان و در یک نظریه توجه نداشته‌اند؛ درحالی‌که ضرورت بنیان‌شناسی فقهیِ این دو رابطه، به‌طور همزمان در یک نظریه، احساس می‌شود.