تحلیل حجیت بر پایه مفاد ادله برائت شرعی

این نوشتار به بررسی نظریات مختلف درباره‌ مفاد و مضمون ادله‌ اصل برائت شرعی می‌پردازد. در صد سال اخیر نظریه‌پردازی درباره‌ مفاد ادله‌ امارات و اصول عملیه تحت عناوینی همچون «مجعول در امارات و اصول عملیه» یا «وجه تنجیز آن‌ها» اهمیتی ویژه در مباحث اصول فقه پیدا کرده است. با وجود این سهم اصول عملیه، به غیر از استصحاب، در این مباحث ناچیز بوده است. نوشتار حاضر تلاش کرده این خلا را نسبت به اصل برائت شرعی پر کند. در این زمینه با کنکاش «ادله‌ حجیت برائت شرعی» و «اقوال اصولیان» درباره‌ آن و با استفاده از روش‌شناسی ابتکاری، مبتنی بر در نظر گرفتن «سطوح مختلف فرایند حجیت و جعل حکم»، هشت نظریه استخراج و صورت‌بندی شده است. این هشت نظریه که برخی دارای تقاریب اثباتی متفاوت نیز هستند در سه دسته نظریات «رفع محور»، «جعل حکم تکلیفی»، و «ارشاد و امضا» تبیین و بررسی شده‌اند. در نهایت نظریه‌ رفع وجوب احتیاط با اصلاحات و اضافاتی با عنوان جدید «عدم ایجاب احتیاط» کمموونه‌ترین نظریه شناخته شد. در بیان جزئیات نظریه‌ مختار از برخی مزایا و ظرفیت‌های سایر نظریات نیز استفاده شد.

analysis of validity based on the content of the proofs of al-barā’a al-shar‘īyya

this article discusses various theories about the content of authoritative evidence of the presumption of relegious innocence (al-barā’a al-shar‘īyya). in the last two centuries, theorizing about the contents of the authorized conjectural evidence (al-amarat al-sharʿiyyah) and practical principles (al-usul al-’amaliyya) has gained special importance in studies and research on the principles of jurisprudence (usul al-fiqh).despite this, the share of practical principles -with the exception of asala al-istishab (principle of continuity)- has been insignificant in these discussions. this article attempts to fill this gap regarding the the presumption of religious innocence. for this purpose, through efforts to carefully examine the evidence of presumption of religious innocence , the sayings of scholars of usul al-fiqh , and with an innovative methodology, eight theories were extracted and formulated.these eight theories have been explained and analyzed in three categories: raf~ basis, legislate and establish the mandatory rule (al-hukm al-taklifi), and recommendate (al-emza), and approval (al-ershad).finally, the theory of removing the necessity of precaution was recognized as the least defective theory, with amendments and additions, and under the new title not legislating precaution.of course, some advantages and capacities of other theories were also used in explaining the details of the chosen theory.