نقد قانون و طرح عملیات بانکی بدون ربا

بخش اقتصاد قانون اساسی جمهوری اسلامی اقتضا داشت که نظام بانکداری به عنوان قلب اقتصاد کشور متحول شود. به همین دلیل «قانون عملیات بانکی بدون ربا» در سال 1362 تصویب شد و با تجهیز و تخصیص منابع از نظر قانونی به شکل نوینی درآمد؛ به این امید که اقامه یک نظام پولی و بانکی صحیح می‌تواند موجب رشد اقتصادی مناسب، رافع فقر و بی‌کاری، مهارکنندۀ تورم، رونق‌بخش بازار سرمایه، و کاهندۀ بازار پول باشد و الگوی موفقی از اقدامات اقتصادی بدون ربا را در دنیای امروز نشان دهد. ارزیابی نه‌چندان پیچیده از عملکرد نظام بانکی گویای آن است که متاسفانه این قانون نتوانسته است در عمل به نحو مورد انتظار به اهداف تصریح‌شده در خود قانون دست یابد. آیا آیین‌نامه‌های اجرایی هماهنگ نبوده یا قراردادهای نمونه مبتنی بر آیین‌نامه‌ها با قانون هماهنگ نشده یا قوانین دیگر با این قانون هماهنگ نشده است؟ پیرو بررسی‌های شایسته، طرحی از ناحیۀ نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی دورۀ نهم برای تکمیل و جایگزینی ارائه شده است. آیا این طرح رافع کاستی‌های احتمالی و تکمیل‌کنندۀ محسّنات آن است؟ نهاد ناظر مطرح گشایندۀ مشکل‌ها خواهد بود؟ نگاشتۀ پیش رو به مطالب پیش‌گفته می‌پردازد. به‌علاوه، مدتی این مثنوی تاخیر شد تاکنون که آن طرح در جریان تصویب قرار گرفته است گویا برخی از نقاط ضعف برطرف، با پیش‌بینی نهاد ناظر و ظرفیت‌های نو مشکل حل شده است که در فرصتی دیگر به آن خواهیم پرداخت. این زمان بگذار تا وقت دگر به امید امید ناامیدان.

criticism of law and plan of interest-free banking operation

the economy section of the constitution of islamic republic of iran requires that the system of banking, as the heart of economy of the country, be changed.  therefore, the law of &interest-free banking operation& was passed in 1983 and as for the law it gained a new form by mobilizing and allocating resources. it is hoped that establishment of a correct banking and monetary system can cause proper economy growth, removal of poverty and unemployment, curbing inflation, booming capital market, and decreasing money market. and it can show a successful pattern of interest-free economy measures in the modern world. a less complicated evaluation of the performance of the banking system indicates that unfortunately it could not practically achieve the expected aims stipulated in the law. what is the problem? whether the executive regulations are not in harmony with the law, or the sample contracts based on regulations are not in agreement with the law or other laws are not in harmony with this law. after good studies and researches, a complementary plan is proposed by the honorable representatives of the tenth islamic parliament to replace it. can this plan remove its possible shortcomings and complete its advantages? the considered supervisory authority can resolve problems. the present article discusses the above-mentioned matters. in addition, this issue has been delayed for a while. now that the plan is to be passed, it sounds that a number of shortcomings are removed and by the prevision of the supervisory authority and the new capabilities, the problem is removed which will be discussed in another time.