اجرای حدود در عصر غیبت از منظر فقه امامیه

اجرای حدود در عصر غیبت یکی از موضوعات پر ماجرا در فقه امامیه است. در بعد درون فقهی، در خصوص این که در عصر غیبت اقامه کننده حدود چه کسی خواهد بود، بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای از فقها اجرای حدود را جز وظایف اختصاصی امام معصوم7 و نایب خاص آن حضرت7 می‌دانند و با استناد به اصل عدم ولایت، معتقدند اجرای حدود در زمان غیبت باید تعطیل شود. در مقابل، گروه کثیری از فقها با استناد به اطلاقات دلایل حدود و روایاتی دالّ بر نیابت عام فقها از سوی امام معصوم7 در عصر غیبت، به وجوب اجرای آن از سوی ولی فقیه جامع‌الشرایط معتقدند. مخالفین اجرای حدود در عصر غیبت، علاوه بر چالش درون فقهی که بر سر اقامه‌کننده حدود وجود دارد؛ چالش‌های برون فقهی نظری و عملی را مطرح کرده‌اند؛ از قبیل این‌که اسلام مجموعه‌ای به هم پیوسته و منظم است و در صورتی که تمام ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اسلام کاملاً اجرا نمی‌شود، اصرار بر صرف اسلامی‌کردن مجازات‌ها بی‌منطق است. هم‌چنین احتمال این‌که مجازات‌های حدی نشات گرفته از فرهنگ عصر تشریع و عرف زمانه باشد، وجود دارد. افزون بر این، اجرای مجازات‌های حدی به جهت ویژگی ثابت و خشن بودن آن‌ها با دستاورد‌های کیفر شناسی در تعارض است. در این مقاله ابتدا با بررسی چالش درون فقهی با محوریت اقامه کننده حدود در عصر غیبت روشن می‌گردد که فقیه جامع‌الشرایط می‌تواند در عصر غیبت حدود را اجرا کند و سپس با بررسی چالش‌های برون فقهی نظری و عملی به این نتیجه خواهیم رسید که این چالش‌ها به آن اندازه از قوت بهره‌مند نیستند تا بتوانند به عنوان حکم اولی اقامه حدود را در عصر غیبت تعطیل نمایند.