نگاهی دوباره به مستندات تاریخی ارتداد

ارتداد مسئله‌ای است که با جان افراد ارتباط دارد و در اغلب موارد به اعدام مرتد حکم شده است. حکومت دینی و فقهی در جمهوری اسلامی از یک ‌سو و دیدگاه‌‌های مخالف از سوی دیگر اهمیت این موضوع را دوچندان کرده است. نوشتۀ پیش رو درصدد است با نگاهی دوباره به گزارش‌های تاریخی، چند و چون آنچه را که دربارۀ ارتداد افراد و قتل آنها در صدر اسلام گفته ‌شده است، بررسی کند. بحث اصلی دربارۀ عصر رسالت و سنت نبوی به‌عنوان منبع اصلی فقه مسلمانان است. پرسش اصلی آن است که چه مستنداتی دربارۀ قتل افراد به‌دلیل مرتد بودن آنها وجود دارد. نتیجۀ مقاله آن است که بنا به گزارش‌های تاریخی اعدام افراد متهم به ارتداد به این دلیل روشن نیست و دستور قتل آنها از سوی رسول خدا به دلایل دیگری مانند قصاص یا سبّ‌النبی بوده است. همچنین به‌نظر می‌رسد بخشی از مباحث قتل مرتد متاثر از فضای دوران خلیفۀ نخست و جریان ردّه در صدر اسلام است که مسلمانان بسیاری به اتهام بازگشت از دین کشته شدند.

Another Look at the Historical Documents of Apostasy

Apostasy is a matter that affects people’s lives. In most the apostate is sentenced to death. Religious and jurisprudential government of Islamic Republic of Iran from one hand and the opposite views on the other hands add to the importance of this matter. The present article aims at studying and reviewing the quality and the quantity of what has been stated in the historical reports about apostasy and the killing of apostates. The main discussion is about the time of prophetic mission and the Holy Prophet’s practice as the Muslims’ major jurisprudential source. The article concludes that according to historical reports the execution of the people who were accused of apostasy is not clear and the order to kill them was given by the Prophet Mohammad (PBUH) was for other reasons. In addition, it seems that in a number of cases the murder of the apostates was influenced by the atmosphere at the time of the first caliph and the Raddeh wars in the Early Islam that many Muslims were killed on charges of conversion.