la fiction de l’espace dans le roman iranien extrêmecontemporain : la schizophrénie de téhéran

Le roman iranien d’aujourd’hui témoigne d’une certaine prise de conscience spatiale. l’espace, en l’occurrence téhéran, ne cesse, au moins dans les cinq romans qui constituent notre corpus d’étude, de hanter l’imaginaire de la jeune génération des romanciers iraniens. or, il est intéressant de constater qu’à la différence de la littérature française contemporaine par exemple, où la prise de conscience spatiale s’investit plutôt dans les fictions spéculatives et ontologiques (le cas de la sciencefiction ou bien, plus récemment des éco-fictions), l’attention portée à la problématique de l’espace dans la littérature iranienne d’aujourd’hui s’inscrit avant toute chose dans un conflit d’identités aux portées sociohistoriques. interpréter cette phase ultime de l’évolution du roman en iran à partir d’une perspective diachronique, étant un projet d’envergure, nous nous en tenons, dans la présente étude, à analyser la mise en fiction de l’espace dans le roman iranien d’aujourd’hui dans le but d’en déceler les lignes forces.

تخیل مکان در رمان متأخر ایرانی: اسکیزوفرنی تهران

رمان معاصر ایرانی، امروز حامل نوعی آگاهی مکانی گشته است. به نظر می­رسد که مکان، در این­جا : تهران، به طور مداوم و بلافصل، حداقل در پنج رمانی که موضوع مطالعۀ حاضر هستند، خود را بر تخیل نسل جدید نویسندگان ایرانی تحمیل می­کند. این در حالیست که، برای مثال بر خلاف ادبیات معاصر فرانسوی که در آن آگاهیِ مکانی معمولاً در حوزه تخیلات آینده­نگارانه و وجودی (مثل مورد ژانر علمیتخیلی و یا اخیراً مثل مورد تخیلات محیط زیستی)، بسط پیدا می­کند، آگاهیِ نو نسبت به مکان، در ادبیات معاصر ایرانی، به طور خاص و قبل از هر چیز، وارد نوعی نزاع هویتی با ابعاد اجتماعیتاریخی می­شود. مطالعه و بررسی این تحول جدید بر اساس رویکردی درزمانی (که تحول ژانر رمان از زمان مشروطه به بعد را در نظر می­گیرد)، موضوعی بسیار قابل توجه و البته سترگ است. در نتیجه، در مطالعه حاضر، ما توجه خود را به رمان معاصر ایرانی محدود می­کنیم با این هدف که خطوط اصلی تخیل مکان را در آن یافته، تفسیر نماییم.