تهیه نقشه شوری خاک با استفاده از تحلیل طیفی داده‌های سنجنده oli و داده های میدانی (مطالعه موردی: جنوب دشت ملایر)

شوری یکی از عوامل مهم محدودیت کاربری اراضی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که می‌تواند با تغییر نوع تاج پوشش و زیست‌توده گیاهی، باعث کاهش تولیدات منابع طبیعی شود. در این پژوهش برای انتخاب بهترین شاخص ماهواره‌ای شوری از تصاویر ماهواره‌ای لندست (سال 2014) استفاده شد. نمونه‌برداری از عرصه در شهریورماه سال 1393 انجام شد. به این منظور ابتدا با استفاده از 77 نقطه اندازه‌گیری، نقشه‌های پراکنش سدیم، منیزیم، پتاسیم، کلسیم، هدایت الکتریکی و اسیدیته به روش درون‌یابی کریجینگ در نرم‌افزار arcgis®9.3 تهیه گردید. سپس با استفاده از روش رگرسیون فضایی، همبستگی بین نقشه‌های تولید شده با 10 شاخص به دست آمده از تصاویر ماهواره‌ای لندست مورد بررسی قرار گرفت. همچنین نقشه‌های پراکنش سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، هدایت الکتریکی، اسیدتیه، شوری و قلیائیت تهیه و مدل‌های رگرسیونی مناسب ارائه گردید. نتایج نشان می‌دهد که برای آشکارسازی پراکنش هدایت الکتریکی و سدیم، با توجه به ضریب همبستگی شاخص‌های شوری و شاخص شوری ملایر مناسب است. همچنین جهت آشکارسازی پراکنش منیزیم، کلسیم و پتاسیم در منطقه مورد مطالعه به دلیل بالا بودن ضریب همبستگی به میزان 88/0 می‌توان از شاخص شوری استاندارد شده استفاده کرد. نتایج نشان می‌دهد که به دلیل معنادار نبودن رگرسیون فضایی مربوط به مطالعه قلیائیت خاک، امکان استفاده از این معادله‌ها وجود ندارد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که به طور کلی برای بررسی عناصر اندازه‌گیری شده، می‌توان از شاخص شوری استاندارد شده استفاده کرد. با توجه به رابطه رگرسیونی بین شاخص‌های استخراج شده و نقشه‌های تهیه شده در مطالعات میدانی، مدل‌های بهینه برای تهیه نقشه‌های شوری منطقه مورد مطالعه، تعیین و کالیبره شدند. بر اساس اطلاعات ماهواره‌ای مدل‌های به دست آمده در این مطالعه برآورد مناسبی از عناصر مورد مطالعه داشتتند زیرا ضریب همبستگی آن‌ها قابل قبول است. با تکمیل، گسترش و بسط یافته‌های این تحقیق می‌توان به پهنه‌بندی اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بدون نیاز به نمونه‌برداری پرداخت. این فن ضمن فراهم آوردن دقت بیشتر می‌تواند هزینه‌های نمونه‌برداری را نیز به حداقل برساند.